چند سال پیش هنگامی که «برادران کوئن» وسترن «شهامت» را روی پرده بردند روزنامه گاردین بهترین بازیگران فیلم‌های وسترن هالیوود را معرفی کرد، در صدر لیست نام «گری کوپر» خودنمایی می کرد و این اصلا عجیب نبود. او برای بسیاری نماد صلابت مردانه و سمبل قهرمان های تک و تنها مانده در دنیای تهی از عدالت بود. 

کوپر ۷ می ۱۹۰۱ در انگلستان و از «آلیس و چالرز کوپر» متولد شد. تحصیلات ابتدایی را در مدرسه دانستیبل آغاز کرد و بقیه مدارج را تا کالج در انگلستان ادامه داد. در ابتدا کاریکاتوریست بود آثار سیاسی خلق می کرد، اما پیشنهاد یکی از دوستانش وارد عرصه سینما شد. بین سالهای ۱۹۲۵ و ۱۹۲۶ در چندین نقش کوتاه بازی کرد و با بازی در «باباراورث» به شهرت رسید. «ویلیام ای ولمن» سال بعد بازی در نقش فرعی را در فیلم «بال ها» سال بعد به او پیشنهاد داد، فیلم اسکار گرفت و کوپر را در کانون توجهات قرار داد. 

«ویرجینیایی» ساخته «ویکتور فلمینگ» قالبی جدید برای کوپر ساخت، یک بازیگر وسترن شش دانگ و البته کم حرف. با همین شمایل از سوی «جوزف فون استرنبرگ» برای بازی در فیلم «مراکش» دعوت شد و این فیلم او را در عرصه جهانی به همه شناخته شد. با همینگوی دوست بود و این موجب شد در نسخه سینمایی «وداع با اسحله» به کارگردانی «فرانک بورزاگ» روبروی «هلن هیز» ظاهر شود. سال ۱۹۳۳ در «امروز زندگی می‌کنیم» به کارگردانی «هاوارد هاکس» که با اقتباس از یکی از داستان های «ویلیام فالکنر» نوشته شده بود، مقابل «جوان فورد» بازی کرد. 

«فرانک کاپرا» کارگردان بزرگ آن روزگار در سال ۱۹۳۶ خواستار بازی کوپر در فیلم «آقای دیدز به شهر می رود شد»، فیلم بسیار موفق بود و بازی کوپر در این فیلم اولین نامزدی جایزه اسکار را برای او به ارمغان آورد. فیلم بعدی کوپر «دشت نشین» به کارگردانی «سیسیل.ب.دمیل بود»، کارگردانی که در ادامه ۳ فیلم دیگر هم با کوپر کار کرد. در ادامه «ویلیام وایلر» او را برای فیلم وسترن «اهل غرب آمریکا» خواست، او رسما با این چند فیلمی که بازی کرد به بزرگترین بازیگر وسترن آمریکا تبدیل شد. 

۱۹۴۱ سال مهمی برای او بود، اولین فیلمی که او در این سال بازی کرد «گروهبان یورک» بود، فیلمی که او را به جایزه اسکار رساند. «گلوله آتش» فیلمنامه ای بود که «بیلی وایلر» نوشته بود و «هاوارد هاکس» آن را کارگردانی کرد، کمدی ای به شدت خنده دار و بازی ای نو از کوپر. «ملاقات با جان دو» اثر مهم دیگری است که او در این سال بازی می کند و این آخرین همکاری او با «فرانک کاپرا» است و باز هم طنزی تلخ. او فرصت این را به دست آورد که در اقتباس دیگری از آثار همینگوی ظاهر شود. «زنگ ها برای که به صدا در می آیند» به کارگردانی «سام وو» که کوپر را روبروی ستاره زن آن سالها «اینگرید برگمن» قرار داد. 

بعد از بازی در چند فیلم متوسط و ضعیف در «سرچشمه» به کارگردانی «کینگ ویدور» در نقش یک آرشیتکت ظاهر می شود. او سال ۱۹۵۲ در یک از معروفترین آثار وسترن تاریخ سینما که در بسیاری از دانشگاه ها تدریس می شود ظاهر شد، «ماجرای نیمروز» به کارگردانی «فرد زینه مان» که کوپر را به قهرمانی تک و تنها و یکه سوار میدان عدالت مبدل می سازد. کوپر با بازی در این فیلم یک بار دیگر جایزه اسکار را از آن خود می کند. در وزش وحشی محصول سال ۱۹۵۳ ساخته «هوگو فرگونزه» برای سومین بار با «باربارا استانویک» و بار دیگر با «آنتونی کوئین» هم بازی می‌شود، کوئین و کوپر پیش از این در دشت نشین کنار هم قرار گرفته بودند. «وراکروز» را در کنار «برت لنکستر» و «ارنست بورگناین» سال بعد بازی کرد، فیلمی به کارگردانی «رابرت آلدریچ» و درباره سرخ‌پوستان مکزیک. 

در سال ۱۹۵۶ در فیلم «ترغیب دوستانه» اثر «ویلیام وایلر» بازی می کند فیلمی که نخل طلای جشنواره کن را در سال ۱۹۵۷ برای وایلر به ارمغان می آورد. بعد از این فیلم به «عشق در بعد از ظهر» به کارگردانی بیلی وایلر می رود و روبروی «آدری هپبورن» بازی استادانه ای از خود نشان می رود. «باغ شیطان» به کارگردانی «هنری هاتاوی» و «مردی از غرب(۱۹۵۸)» ساخته «آنتونی مان» دو فیلم دیگری هستند که او در آنها بازی کرد. بعد از بازی در «درخت اعدام» به کارگردانی «دِلمِر دِیوز» در وسترن «آنها به کوردوبا می‌آیند» ساخته «رابرت راسن» بازی می کند، فیلمی که او را کنار «ریتا هیوارث» قرار می دهد. « تیغ برهنه» ساخته «مایکل آندرسون» هم آخرین لحظات ستاره تنها را بر پرده سینما رقم می زند و بالاخره این بازیگر که نقش انسان های شکست ناپذیر بسیاری را جان داده بود در ۶۰ سالگی به دلیل ذات‌الریه در لس آنجلس جان خود را از دست می دهد.