به گزارش هنرنیوز،
مرجان حاجی رحیمی روزنامه نگار با سابقه ی حوزه میراث فرهنگی در سفری به خوزستان از نزدیک تیم کارشناسی میراث فرهنگی را که از سازمان مرکزی و پژوهشکده باستانشناسی راهی منطقه چغامیش شدند، همراهی کرد. وی امروز
( چهارشنبه،30 اردیبهشت 94) در
صفحه 12 روزنامه فرهیختگان گزارشی با عنوان
"تپههای تخریبشده، باستانیاند" نوشت که متن آن به شرح زیر است:
اگر تخریب تپههای اقماری محوطه باستانی چغامیش رسانهای نمیشد، باقی تپه بجا مانده چغاپهن نیز به سرنوشت تپه فضیلی چهار دچار و برای همیشه از روی زمین محو میشد. مانند دهها و صدها تپه باستانی دیگر که هر یک بخشی از رازهای تاریخ را در خود نهفته داشتند اما در جریان عملیات عمرانی وزارتخانههایی همچون نیرو، نفت و پتروشیمی، راه و ترابری و کشاورزی از بین رفتهاند. دیروز هیاتی از بازرسان و متخصصان از تهران راهی بخش چغامیش شهرستان دزفول شدند تا از نزدیک وضعیت تخریب تپههای باستانی فضیلی چهار و چغاپهن و صحت و سقم خبرهایی که در این مدت منتشر شدند را بررسی کنند.
حمیده چوبک، رئیس پژوهشکده باستانشناسی و علیرضا سرداری عضو پژوهشکده باستانشناسی نیز این هیات را همراهی میکردند.
فضیلی چهار، تاریخی بودچوبک، رئیس پژوهشکده باستانشناسی کشور در ابتدا از محوطه تسطیح شدهای که به فضیلی چهار معروف بود، دیدن کرد و با اظهار تاسف از آنچه رخ داده، گفت:
«شواهد سفال نشان میدهد این تپه به دوران عیلامی و بعدها به اشکانیان و سلوکیان تعلق داشته است.»چغاپهن، شوشی دیگربرای بازدید از تپه باستانی چغاپهن، راهنما،
یکی از نیروهای یگان حفاظت دزفول بود که با موتور جلوی خودروها حرکت میکرد. او بارها از کشاورزان و بومیان محل نشانی چغاپهن را پرسید و این امر بیانگر این است که عضو یگان حفاظت دزفول از محل این تپه باستانی بیاطلاع بود. چوبک در بازگشت از چغاپهن که بخش اعظمی از آن حالا توسط کشاورز تسطیح شده از وجود هزاران خردهسفالی که با وجود تسطیح هنوز در محوطه گسترده بودند، اظهار تعجب و شگفتی کرد و گفت:
«اینجا از نظر اهمیت و وسعت مانند تپه باستانی شوش است و حفاظت از آن یکی از وظایف مهم اداره میراث فرهنگی دزفول و خوزستان است. این سفالها در بررسی اولیه به دوران عیلامی بازمیگردند و نشان از اهمیت این منطقه و ارتباط این تپهها در دوران باستان با یکدیگر دارد.» بنا به مطالعاتی که الیزابت کالتر انجام داده وسعت این تپه ۲۸ هکتار بوده که الان به دلیل گسترش زمینهای کشاورزی حدود ۱۰ هکتار از آن باقی مانده است.
چوبک خطاب به سیدمحسن حسینی، مدیر امور پایگاههای پژوهشی اداره کل میراث فرهنگی استان خوزستان گفت: «آقای طالبیان، معاون میراث فرهنگی گفته که شما از این تپه بازدید و اعلام کردهاید که تپه سالم است اما این تخریب بخش اعظمی از تپه را از بین برده است.» حسینی در پاسخ نیز گفت:
«ما فقط تپه اصلی چغامیش را بازدید کردیم که سالم بود.» این در حالی است که
در خبری که ۲۵ اردیبهشت روی پورتال رسمی سازمان میراث فرهنگی به نقل از سیدمحسن حسینی، مدیر امور پایگاههای پژوهشی اداره کل میراث فرهنگی استان خوزستان منتشر شده، آمده است که: «به همراه رئیس اداره میراث فرهنگی دزفول و مدیر پایگاه میراث فرهنگی جندیشاپور و جمعی از کارشناسان چندین محوطه را بررسی کردیم. ازجمله محوطه چغابنوت و چغاپهن و هماکنون که در چغامیش با شما سخن میگویم هیچگونه تخریب و تعرضی به محوطههای تاریخی صورت نگرفته و این مساله با چشم قابلرویت است. از نظر باستانشناسی محوطههای تاریخی و باستانی دارای تراکنش سفال هستند و پیدا شدن هرگونه سفال در این مناطق طبیعی است اما لزوما تمامی سفالهای یادشده ارزش تاریخی و فرهنگی ندارند و لزوما به این دلیل که منطقه دارای اهمیت تاریخی است نوع سفالی که در این منطقه یافت میشود، تاریخی نیست.»
به گفته رئیس پژوهشکده باستانشناسی کشور، متاسفانه استانها آنقدر که به بناهای تاریخی اهمیت میدهند به محوطهها و تپههای باستانی اهمیت نمیدهند و از آنها حفاظت نمیکنند؛ حتی برای ثبت در فهرست آثار ملی نیز تعلل میکنند. این در حالی است که آثار موجود در تپهها و محوطههای باستانی اهمیت بسیاری دارند اما به سادگی قابل دیدن نیستند.
حفاظت نشده چون ثبت نبوده
غلامعلی باغبانکوچک، مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دزفول در پاسخ به اینکه مگر چند تپه باستانی در شهرستان دزفول وجود دارد که این اداره از پس حفاظت از آنها برنمیآید: «این تپه در فهرست آثار ملی ثبت نشده و شماره ثبت ندارند، بنابراین اداره میراث فرهنگی دزفول نمیتواند از آنها حفاظت کند، چراکه مراجع قضایی شماره ثبت میخواهد.»
عاطفه رشنویی، معاون اداره میراث فرهنگی استان خوزستان نیز در پاسخ به او گفت: «اگرچه ثبت نشده واجد ارزش حفاظت بوده است، در ضمن برای حفاظت از یک تپه و محوطه باستانی نیاز به شماره ثبت نیست و وظیفه میراث فرهنگی است.»
چوبک نیز در پاسخ گفت:
«شما هنگامی که خبردار شدید این تپه در حال تسطیح است باید برای ثبت اضطراری اقدام میکردید. در خیلی از شهرستانها به تپهای تعرض میشود و فردای آن روز، پرونده اضطراری آن در کمیته ثبت بررسی شده و پرونده اضطراری صورت میگیرد.»علیمحمد برجپور، مالک زمین چغاپهن که به گفته خودش این زمین را از یکی از دوستان باغبانکوچک به مبلغ ۴۸ میلیون تومان خریداری کرده، در ۴۳ روز این تپه را تسطیح کرد. او کارش را از ۱۲ اسفند آغاز کرد و تا هفته گذشته ادامه داد. برجپور که تاکنون ۵۰ میلیون تومان هم برای تسطیح این محوطه جهت کشاورزی هزینه کرده، از وضعیت به وجود آمده ناراحت است و میگوید زمین خود را به هیچ عنوان از دست نمیدهد.
در حاشیهدر جوابیه مدیر روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای رسانههای منتشرکننده خبر تخریب تپههای اقماری چغامیش که ۲۳ اردیبهشت روی پورتال رسمی سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری منتشر شد، آمده است: «بررسیها نشان میدهد یک کشاورز در زمین زراعی خود در فاصله ۷۰۰ یا ۸۰۰ متری تپه اصلی چغامیش قرار دارد، یک تپه ماهور را تسطیح کرده است.» این در حالی است که این «تپه ماهور» بنا به نظر کارشناسان نشان از تاریخی و واجد ارزش حفاظت بودن از این تپهها را دارد.
همچنین در این جوابیه آمده است: «در تماس با برخی از خبرنگاران به آنها گفتم من هزینه سفر شما به چغامیش را میدهم، خودتان بروید از نزدیک راستیآزمایی کنید. ببینید تپه چغامیش سرجایش هست یا نیست؟ یا ما دروغ میگوییم یا شما؟ تا سیه روی شود هر که در او غش باشد؟... تهراننشینان شایعهساز یا افرادی که دنبال اغراض شخصی هستند اما به این واقعیت توجه ندارند و همچنان تیترهای غرا میزنند که های چه نشستهاید چغامیش را با خاک یکسان کردند.»
این در حالی است که به هیچیک از خبرنگاران این حوزه چنین پیشنهادی نشد و خبرنگار روزنامه فرهیختگان با هزینه روزنامه به خوزستان سفر کرد.
صباح النور :
امیدوارم این اخبارها بهانه ای برای عقد قراردادهای کلان برای برخی فزرصت طلب ها و شرکت های پیمانکاری که دنبال قرارداد بستن برای تعیین حریم های کشکی و به ظاهر علمی بشن نباشد
۱۳۹۴-۰۳-۰۱ ۲۲:۳۲:۱۴
سردار باستان :
امیدوارم این محوطه ارزشمند دیگر توسط به وسیله یوه کذایی عکس هوایی و با هزینه چندین میلیون تومانی از بیت المال تعیین عرصه حریم نشود و با استفاده از اصول علمی و گمانه زنی دقیق این امر مهم انجام شود آن هم توسط پرسنل سازمان نه توسط شرکت های پیمانکاری
۱۳۹۴-۰۳-۰۱ ۰۹:۲۷:۵۴