بیش از ۲۵۰۰ نسخة نفيس از آثار علامه حلّی در کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی
افزون بر ۲ هزار و ۵۰۰ نسخة نفيس از آثار علامه حلّی در کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی موجود است که قدمت برخي از آن‌ها به قرن هشتم زمان حيات مؤلف مي‌رسد.
تاريخ : يکشنبه ۱۷ آبان ۱۳۹۴ ساعت ۱۰:۱۳
به گزارش هنرنیوز؛ معاون ادارۀ مخطوطات این سازمان اظهار داشت: «آثار علامه حلّي از قرن هفت تاکنون، مرجع علما و دانشمندان بوده و در حال حاضر بيش از ۲۵۰۰ نسخه از آثار وي در کتابخانة مرکزي آستان قدس رضوي نگهداري مي‌شود که برخي در زمان خود مؤلف به کتابت درآمده و از نفاست زيادي برخوردار است.»
حجت الاسلام نوری نیا به يکي از مشهورترين کتب وي پیرامون اصل امامت اشاره کرد که در قرن هشتم کتابت شده و توضيح داد: «نام کامل اين اثر که از مهمترین کتب کلامی شیعة امامیه است، «الالفین الفارق بین الصدق والبین فی امامة أمیرالمؤمنین» می باشد که در یک مقدمه، دو مقاله و یک خاتمه توسط علامه حلّی نوشته شده است. مؤلف در این کتاب برای اثبات امامت علی‌بن‌ابیطالب عليه‌السلام، هزار دلیل و در ردّ مخالفان نیز هزار دلیل دیگر ارائه کرده است.»
وي اضافه کرد: «کتاب «مناهج اليقين في اصول الدين» به تاريخ کتابت ۷۲۴ هجري قمري، «انوار الملکوت» به کتابت ۷۵۴ قمری در کلام که شرح علامه حلّي بر کتاب ياقوت ابراهيم بن نوبخت است، و «معارج الفهم في شرح النظم»، از ديگر نسخه‌هاي نفيس کتابت‌شده در قرن هشتم است.»
حجت الاسلام نوری نیا با اين توضيح که در گنجينة کتب خطي، بعضی از آثار علامه حلي موجود است که توسط ابن خاتون عاملي وقف شده، ادامه داد: «اين دو اثر که کتابت آن به قرن نهم برمي‌گردد، يکي «ايضاح المقاصد من حکمت عين القواعد» شرح حکمة العین کاتبی قزوینی، در حکمت و فلسفة اسلامي، و ديگري «استقصاء النظر في القضاء و القدر» در حکمت و کلام وقف سال ۱۰۶۷ است که مصدّر به نام سلطان محمد خدابنده است.»
وي از نسخة ديگري که به نام سلطان محمد الجايتو تألیف شده و از کتب استدلالی اعتقادی شیعه است ياد کرد و تصريح نمود: «عنوان اين اثر، «نهج الحق و کشف الصدق» است؛ نویسنده در این کتاب تلاش کرده تا موارد اختلاف اهل سنت با قرآن و سنت در اصول و فروع دین را بیان کند و حقانیت تشیّع را با بیان ادلّه اثبات نماید که بر آن، قاضي فضل بن روزبهان از علماي اهل سنت ردّي نوشته و قاضي نورالله شوشتري بر آن رد، ردّ ديگري به نام «احقاق الحق» تأليف کرده است.»
او، با بيان اينکه کتاب «باب حادی عَشْر» علامه حلي، کتاب کلامی معروف شیعی بوده و شروح زيادي بر آن نوشته شده، خاطرنشان ساخت: «نسخة نفيسي از آن به کتابت قرن نهم در آستان قدس موجود است که توسط خواجه شير احمد توني، از واقفان عمدة آستان قدس، در ۹۹۶ وقف اين آستان شده است.»
وی با بيان اينکه تمام شروحي که بر «باب حادی عَشْر» نوشته شده، در آستان قدس رضوي موجود است، عنوان کرد: «از دیگر تألیفات مهم‌علامه، شرحی برتجرید خواجه نصيرالدين توسي با نام «کشف المراد في شرح تجريد الاعتقاد» است که نسخه‌اي از آن که در ۷۴۵ قمری براي محمد اسفندياري آملي کتابت شده، از نسخ نفيس کتابخانة مرکزي آستان قدس رضوي است.»
گفتنی است ابومنصور جمال الدین، حسن بن یوسف بن مطهّر حلّی معروف به علامه حلّی، از علمای شیعه قرن هشتم قمری، در ۲۹ رمضان ۶۴۸ قمری، در شهر حلّه به دنیا آمد و در سال ۷۲۶ قمری درگذشت. مناظرات و آثار او موجب گرایش سلطان محمد خدابنده به تشیّع و رواج مذهب شیعه در ایران گردید. وی دارای تألیفات بسیاری در علوم فقه، اصول، عقاید، فلسفه، منطق، دعا و... بوده و نخستین کسی است که به علت فضل و دانش بسیار، ملقّب به «آیت اللّه» شد.
