«آقا یوسف» ساخته علی رفیعی داستان یک اتفاق عمیق در ظاهر آرام یک خانواده است.

این فیلم به واقع انعکاس نقاط تلاقی نامحسوسی است که تدریجا به کالبد روابط عاطفی یک پدر و فرزند رسوخ می کند و به آسیب پذیری این رابطه دامن می زند.

آقا یوسف کارمند بازنشسته ایست که پس از مرگ همسرش تعلق خاطر زیادی به دخترش دارد و نیز آنکه پنهان از او به نظافت خانه های دیگران می پردازد.

این فیلم با هم پوشانی مفاهیم کانونی که در بستر روابط خانوادگی آقایوسف و دخترش و دیگرانی که به موازات در تشابه بیان مسئله با آنها قرار دارند بخشی از نا آرامی های باطنی این زنجیره ارتباطی را به تصویر کشیده است.

«آقا یوسف» لفافه ماوقع آنچه موجبات گسست درونی این ارتباط است را با هاله ای از جریانات پیرامونی ناشی از اصل مسئله مطرح می کند و ریشه یابی در کنه آن را به مخاطب واگذار می کند، جایی که فکر می کند دخترش با او دارای عمیق ترین نوع احساس است ناگهان با ورود مرد دیگری و تضادهای حاصل آن مواجه می شود.

طرح این معضل با ناگزیری آقایوسف از پنهان کردن آن توامان است و در واقع پرداخت به دغدغه ذهنی او از نفی و گریز یا پذیرش جریان پیش آمده است.

«آقا یوسف» همچنین با ارائه دیالوگ های محوری و با پرهیز از اطناب و گزافه پردازی توانسته است بخشی از قالب محوری یک داستان رئال اجتماعی را به خوبی به تصویر بکشد، در این قالب، قضایا به صورت گزاره بینافاعلی به مخاطب عرضه می گردد زیراکه مخاطب پس از حصول یقین از آنچه گسست فرآیند روابط دختر آقایوسف با اوست با دلخوشکنک او در ادامه داستان همراهی می کند؛ برای مثال کافیست پاره ای دیالوگ های کانونی را به خوبی مورد بررسی قرار داد، دیالوگی که آقایوسف با کاراکتر نیمه مجهول این فضا در میان می گذارد: «صدای شما چقدر شبیه صدای دختر من است».

بحث دیگر در باب ساختار فیلم نامه این اثر است؛ روایت آنچه تدریجا در حال وقوع است با گزینش بخش برجسته یک داستان به صورت گره افکنی در روال روایت و انتخاب عناصری که همسویی مقتضی با جریان پنهان حاکم بر آن دارند حاصل شده است.

وانگهی پایانی که برای این پاره گزینی روایت انتخاب شده است بسیار متمایز از ذهنیت همسوی مخاطب است که در نوع خود یک پرداخت مناسب است چندانکه «آقا یوسف» به رغم سادگی طرح موضوع از پیچیدگی کنه آن حکایت دارد.

«آقایوسف» همچنین با انتخاب رنگ های پر حیات در شور جوانی یک دختر عاشق و کم مایگی رنگسار در مردی که مجبور به دشواری معیشت روزانه است نیز ارتفاع پرداخت نیکوی خود را جلوه گر است.



مریم خاکیان