هنر نیوز - تلويزيون بايد از كارهاي ارزشي حمايت كند

جمال شورجه معتقد است: به نظرمي‌رسد «نفوذي» فيلم خوبي است. اگر رسانه‌هاي جمعي مردم را به ديدن آن ترغيب كنند، فروش خود را خواهد داشت، چرا كه خوشبختانه اين فيلم شادابي و جذابيت لازم را دارد، اما به هر صورت به دليل‌ اكران در اين فصل به حمايت رسانه‌هاي جمعي، مجازي و صدا‌وسيما نياز دارد.
به گزارش هنرنیوز ،تهيه كننده «نفوذي» همزمان با اكران اين فيلم در نشست ايسنا، درباره‌ي نحوه‌ي شكل‌گيري ايده و فيلمنامه‌ي اين فيلم توضيح داد‌: چند سال قبل كتابي به نام «حكايت زمستان» به قلم «سعيد عاكف» كه مربوط به زندگي يك آزاده و اتفاقاتي كه براي او در اردوگاه مي‌افتد به دستم رسيد. ما براي نگارش فيلمنامه‌ي آن، از چند نفر دعوت كرديم كه به نتيجه‌ي مطلوب نرسيديم و در آخر نگارش فيلمنامه را به داود اميريان سپرديم. البته فيلمنامه‌ اقتباسي از كتاب بود كه چند نهاد هم براي سرمايه‌گذاري آماده بودند. قرار براين بود كه من خودم ساخت اين كار را برعهده بگيرم و آقاي شاه‌ حسيني در بنياد فارابي هم سرمايه‌گذاري كنند، اما چون عقد قرار‌داد طولاني شد من درگير پروژه‌ي ديگري شدم.
حكايت ساخت «نفوذي»
تهيه‌كننده «نفوذي» ادامه داد: پس از آنكه براي عقد قرار‌داد سرمايه‌گذاري اعلام آمادگي شد، با توجه به‌مشورت‌هايي كه انجام داديم و با توجه به كارهايي كه از احمد كاوري و مهدي فيوضي ديده بودم، از اين دو براي كارگرداني دعوت كرديم. طي نامه‌اي به اداره‌ي نظارت و ارزشيابي هم واگذاري كارگرداني به اين دو نفر را اعلام كرديم. پس از آن كاوري و فيوضي تشخيص دادند كه فيلمنامه را بازنويسي كنند و دراين بين از مشاوره‌هاي سعيد سهيلي هم استفاده كردند. تقريبا اين بازنويسي در حد قابل توجهي از فيلمنامه را تحت‌الشعاع قرار داد و تغييركرد.
وي درباره تهيه‌ اين فيلم گفت: اداره‌ي ارشاد پروانه‌ي ساخت را به نام «محراب فيلم» صادر كرده بود و من به عنوان تهيه‌كننده و حسن عليمرداني نيز به عنوان مجري طرح معرفي شده بود، اما من مشاهده كردم كه ايشان بيش از حد مجري طرح درگير شدند و بسيار زحمت كشيد. به همين دليل هم او را به عنوان تهيه‌كننده‌ي مشترك معرفي كرديم كه مورد پذيرش واقع شد.
برخي اسامي با توجه به مضمون كار كنار مي‌كشيدند
تهيه‌كننده‌ي «نفوذي» درباره نحوه‌ي انتخاب بازيگران اين فيلم توضيح داد: براي انتخاب بازيگران، كاوري، فيوضي، سعيد سهيلي، كامبيز دارابي، حسن عليمرداني و من جلسات مشورتي داشتيم و براي هر نقش چندين اسم وجود داشت كه تعدادي از اين اسامي وقتي فيلمنامه را مي‌خواندند با توجه به مضمون كار كنار مي‌كشيدند. در نهايت با مشورت و خرد جمعي به اين بازيگران رسيديم، اما پيشنهاد‌دهنده و تصميم‌گيرنده‌ي اصلي، كارگردانان اين فيلم بودند و ما در كنار آنها مشاوره مي‌داديم.
مخاطب آثار كليشه‌اي را نمي‌پذيرد انتظار دارد به لايه‌هاي جديدتري از جنگ پرداخته شود
جمال شورجه در پاسخ به اين سوال كه «چقدر سعي كرديد كارتان با ساير كارهايي كه از اين دست انجام مي‌شود متفاوت باشد؟» گفت: تمام تلاش‌مان اين بود كه كاري متفاوت را ارائه دهيم، چرا كه در حال حاضر مخاطب آثار كليشه‌اي را نمي‌پذيرد و انتظار دارد به لايه‌هاي جديد‌تري از جنگ پرداخته شود. در «نفوذي» سعي كرديم كه چند لايه‌بودن داستان را حفظ كنيم و اين‌كه ما يك قصه‌روايي و خطي را روايت نمي‌كرديم، يكي از محاسن كار بود. سعي كرديم در قصه جذابيت ايجاد كنيم كه تماشاچي شاهد اتفاقات و شخصيت‌هاي جديدي باشد، به همين منظور لايه‌هاي جديدي مثل مسائل آزادگان در اردوگاه‌ها، تلاش منافقين براي جذب گروه‌هاي بريده آزاده‌ها، پرداختن به سربازان گمنام و مباحث و مسائل خانواده‌ي آزادگان را در فيلمنامه گنجانديم و با يك ترفند اين مسائل را به صورت لايه‌لايه پيچيده و درهم تنيده به يك قصه جامع و پيشرو تبديل كرديم.
وي علي‌رغم مناسب‌نبودن زمان‌ اكران، استقبال مخاطبان را «خوب» پيش‌بيني كرد و بيان كرد: متاسفانه اكنون زمان خوبي براي نمايش نيست، اما بالاخره بايد يك زماني اكران مي‌شد، البته اگر فيلم، فيلم خوبي باشد و تبليغات مناسبي براي آن صورت پذيرد و پشتيباني صدا‌وسيما هم وجود داشته باشد، در اين بازه‌ي زماني هم فيلم‌ها فروش خواهند كرد. «نفوذي» در جشنواره‌ي فجر در تهران و شهرستان‌ها صاحب بيشترين آراي مخاطب مردمي بود، حتي در چندين شهرستان انتخاب اول و در تهران هم انتخاب سوم مخاطبان بود.
برخي القاء كردن كارهاي دفاع‌مقدس ديگر مخاطب ندارد اما...
شورجه ادامه داد: اين فيلم در حالي با استقبال مخاطبان روبه‌رو شد كه برخي القاء مي‌كردند كه كارهاي دفاع مقدس ديگر مخاطب ندارد. در حاليكه شاهد بوديم فيلم‌هاي دفاع مقدس ما عمدتا پرفروش، پرمخاطب و جذاب بودند. اين‌گونه فيلم‌ها توانسته‌اند در مقاطع بحراني به كمك سينما بيايند. اگر تاريخ سينماي دفاع مقدس را ورق بزنيم، مي‌بينيم كه بعضا فيلم‌هاي دفاع مقدس به كمك سينما آمده‌اند و حتي گاهي از نام سينماي دفاع مقدس يا نام‌هاي مشابه‌ي آن هم براي جذب مخاطب استفاده كردند.
تلويزيون بايد از كارهاي ارزشي حمايت كند
اين تهيه‌كننده‌ي سينما درباره‌ي لزوم حمايت صدا‌وسيما از فيلم‌هاي ارزشي افزود: تلويزيون بايد از اين‌گونه فيلم‌ها كه مضامين ارزشي دارند، حمايت كند. به عنوان مثال اگر حمايت‌هاي تلويزيون از «ملك سليمان» نبود، اين فيلم به اين ميزان فروش نداشت يا اگر حمايت‌هاي تلويزيون نبود، «مريم مقدس» تا اين حد موفق نمي‌شد. انتظار ما اين است كه تلويزيون به كمك پروژه‌هاي دفاع مقدس بيايد. من از ايسنا هم به عنوان يك خبرگزاري فعال و پويا انتظار دارم كه اين مطالب را منعكس كند تا دوستان ما در صدا‌وسيما متوجه شوند كه بايد خودشان را وارد اين مباحث كنند تا ما مجبور نباشيم براي گرفتن يك تخفيف براي تيزرها چندين مرتبه نامه‌نگاري كنيم.
شورجه ادامه داد:خودشان بايد رويكرد و تعريفي داشته باشند كه فيلم‌هاي اين‌چنيني را حتي به صورت رايگان حمايت كنند. امثال «نفوذي»، «ملك سليمان» و «مريم مقدس» را حمايت و مردم را به پركردن سينماها تشويق كنند. در اين شرايط هم كه جامعه‌ي ما بعد از اعلام يارانه‌ها كه شايد سينما رفتن براي مردم جذابيت آنچناني نداشته باشد، بايد حمايت شود، به هرحال اگر خود فيلم جذاب باشد و تبليغات شود، مردم استقبال مي‌كنند.
كارگردان «وعده ديدار» درباره‌ي شرايط امروز اكران فيلم‌ها و تعداد سالن‌هاي سينما تصريح كرد: طبيعي است وقتي كه تعداد فيلم‌ها زياد باشد، وضعيت مثل انتخاباتي خواهد شد كه نامزد‌ها تعدادشان زياد است و آرا تقسيم شود. البته با اين شرايط نيز ما تعداد بسيار زيادي فيلم در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي از گذشته داريم كه هنوز فرصت اكران آنها فراهم نشده است. مشكل اصلي، ساختاري است. ما مشكل تعداد سالن سينما در كشور داريم. دراين سال‌ها به نسبت جمعيت تعداد سالن‌هايمان كم، اما تعداد فيلم‌هايمان بيشتر شده است. اكنون هرسال بيش از 120 فيلم توليد مي‌شود كه تنها حدود 50 فيلم نمايش داده مي‌شود كه اين مساله ركود ايجاد مي‌كند.بنابراين سازمان‌هاي ذي‌نفع بايد اين نقص رابرطرف كنند.
بايد افراد مستعد جذب شوند
كارگردان «حماسه مجنون» در بخش ديگري از نشست ايسنا،حمايت از فيلمسازان جوان و متعهد را بسيار لازم دانست و بيان كرد: از ابتداي دولت هم بودجه‌هاي فرهنگي سازمان‌ها و نهادهاي مختلف تزريق شده است. جاهايي مانند حوزه‌ي هنري، فارابي و غيره كه امكانات فيلم‌سازي دارند بايد در جشنواره‌ها بگردند و افراد مستعد را پيدا كنند. چرا بايد آقاي كاوري بعد از اين كار خوبشان پروژه‌اي انجام ندهند؟ چرا بايد او فيلم‌نامه بنويسد و ماه‌ها دنبال توليد آن باشد، در حالي كه امتحانش را پس داده است؟ در جشنواره‌هاي مختلف اين‌گونه افراد بسيار ديده مي‌شوند كه لازم است نهادهاي ذي‌ربط آنها را رصد و جذب كنند.
جمال شورجه ادامه داد:شايد بخش خصوصي ناگزير باشد كه به مضاميني چنگ بزند كه در اسرع‌وقت بودجه‌ي فيلم برگردد. اين‌ها براي سينماي بدنه است، اما براي تهيه‌كننده و كارگرداني كه با بودجه‌ي دولتي فيلم مي‌سازد نبايد اين‌گونه باشد. نهادهاي داراي بودجه‌ بايد در زمينه‌هاي ساخت آثار ارزشي سرمايه‌گذاري كنند، اما آنها چه برنامه‌ريزي دراز‌مدتي براي اين بودجه كرده‌اند؟ در دوره‌هاي قبلي كارها و برنامه‌ريزي‌هايي انجام شد و افرادي را پرورش دادند و بذرپاشي كردند، اما مي‌بينيم به افرادي كه همسو با جريان اصولگرا هستند، زياد توجه نمي‌شوند. اين‌گونه افراد بايد رصد و جذب شوند چرا كه كار توليد مي‌كنند، كارآفريني و جريان‌سازي مي‌كنند و در عين حال جلوي ساخت چند فيلم سخيف و سطحي هم گرفته مي‌شود.
سپس تهيه‌كننده «نفوذي» از عوامل اين فيلم تشكر كرد و گفت: بايد از حسن پويا مدير فيلمبرداري كه هنرمند بسيار خوش‌فكر و فعالي است، ياد كنم. ايشان بسيار پرانرژي بودند و خود را شريك كار مي‌دانستند، البته گريمور كارمان هم بسيار خوب بود. به نظرم در جشنواره‌ي فجر سال گذشته يك مقدار به اين فيلم جفا شد و زحمات دوستان ديده نشد.
كاوري: سعي كرديم از نقش اصلي يك رفتار خاكستري تعريف كنيم
در ادامه‌ي نشست ايسنا احمد كاوري يكي از كارگردانان فيلم «نفوذي» يادآور شد: من با داوود اميريان به غير از اين كار، در دهه‌ي 60 كتابي به نام‌ «فرمانده من» كه مجموعه خاطرات فرماندهان جنگ بود را چاپ كرده بوديم. اين كتاب در حال حاضر به چاپ پنجاه و دوم رسيده است و مقام معظم رهبري نيز يك يادداشت راجع به اين كتاب نوشته‌اند، به همين دليل براي من هيچ جاي نگراني نبود.
وي ادامه داد: اين اولين باري بود كه فرصتي ايجاد مي‌شد، خواست‌هايي كه فكر مي‌كرديم درست است را به كار ببنديم، چرا كه من در كنار آقايان فيوضي و شورجه و ساير همكاران نسبت به خواست‌هاي همديگر آگاهي كامل داشتيم، البته ما توقع نتيجه‌اي اين‌چنيني از اين فيلم نداشتيم. ما مي‌خواستيم موضوعي ارزشمند كه سختي‌ها و مصيبت‌هاي بچه‌هاي اسرا است، را بازگو كنيم. با توجه به طيف فيلم‌هايي كه الان در حال تبليغ است و موضوع اين فيلم در مقابل آنها ضد گيشه ناميده مي‌شود، سعي كرديم از اين موضوع يك قصه‌ي جذاب تهيه كنيم.
كاوري درباره‌ي علت بازنويسي فيلمنامه بيان كرد: در بازنويسي فيلم‌نامه سعي كرديم از نقش اصلي يك رفتار خاكستري تعريف كنيم تا شخصيت لو نرود. از ابتداي فيلم هم قصد نداشتيم كه بگوييم شخصيت اصلي آدم خوب يا بدي است. اين اتفاقات در بازنويسي فيلمنامه افتاد. در كل تغييراتي كه اعمال كرديم تغييراتي بود كه در جهت باور‌پذيركردن و جذاب‌كردن قصه بوده است.
كارگردان «نفوذي» درباره‌ي استفاده از تجربه‌ي افرادي مثل جمال شورجه در پشت دوربين گفت: اگرچه حضور آقاي شورجه از نظر فيزيكي بسيار كم بود، اما قوت قلب بسيار خوبي است. ايشان نهايتا 10،15 جلسه سر فيلمبرداري حضور پيدا كردند، اما در همين مدت هم با مشاوره ايشان پلان اضافه گرفتيم و بعدها ديديم كه چقدر اين پلان‌ها به ما كمك كرد. به هرحال حضور يك كارگردان پشت دوربين به عنوان يك مشاور يا دوست، شما را وادار مي‌كند كه راجع به كارت فكر كني و براي كار خود دليل داشته باشي، و بي جهت پلان نگيري. مي‌دانستيم تمام مسائل براي اين است كه فيلم خوبي داشته باشيم.
كاوري تجربه‌ي بازيگري‌اش را در كارگرداني موثر دانست و تصريح كرد: تجربه‌ي بازيگري اولين حسني كه داشت اين بود كه بازيگر به بازيگر اعتماد مي‌كند، چون گاهي وقت‌ها يك سري از بازيگران هستند كه با كارگردان به واسطه‌ي علايق شخصي تضاد دارند. كارهايي از نوع فيلم «نفوذي» هم به خودي خود سخت است، چرا كه يك حركت يا سخن نابه‌جا شخصيت افراد در داستان را لو مي‌دهد.
وي در ادامه استقبال مخاطبان در شهرستان‌ها را خوب پيش‌بيني ‌كرد و گفت: ما براي فروش و تبليغ دهان به دهان جايگاه ويژه‌اي باز كرده‌ايم. درست است كه زمان نمايش «نفوذي» مناسب نيست، اما از اكران نشدن آن بهتر است، چون ما از چند ماه قبل درصدد اكران بوديم كه به دلايل مختلف عقب افتاد. آقاي سرتيپي هم كه پخش «نفوذي» را برعهده دارند پيش‌بيني كرده‌اند فيلم مخاطب خوبي در شهرستان‌ها جذب كند.
كاوري در پايان سخنانش درباره‌ي كارهاي آينده‌اش خود اظهار كرد: فعلا قرار نيست كار ديگري شروع كنيم، چون فيلمنامه نيست. من وقتي خودم مي‌خواهم فيلمنامه بنويسيم پروسه‌ي طولاني را براي نگارش آن طي مي‌كنم، اما فيلم‌نامه‌هايي كه پيشنهاد شده آنچنان در موضوع و ساختار دندان‌گير نبوده است. در زمينه‌ي بازيگري هم ديگر وقت نمي‌كنم، البته كار چند سال پيش من اكنون در حال پخش است، اما در حال حاضر نويسندگي مي‌كنم.
فيوضي: فيلمنامه و تدوين در موفقيت «نفوذي» بسيار موثر بود
در ادامه‌ي اين نشست، مهدي فيوضي ديگر كارگردان فيلم «نفوذي» درباره‌ي سابقه‌اش يادآور شد:من از سال 58 وارد كار تئاتر شدم و زمان جنگ هم به عنوان عكاس و فيلمبردار فعاليت مي‌كردم. بعد از جنگ شاخه‌هاي مختلف فيلم‌سازي مثل طراحي صحنه، تدوين و فيلمنامه‌نويسي را تجربه كردم. از سال 64 با احمد كاوري آشنا شدم و از آن زمان ارتباط خوبي در بحث تئاتر و فيلمنامه‌نويسي داشتيم كه فيلمنامه‌هايي مانند «اينجا كجاست» حاصل همكاري‌مان بود. البته در اين بين كار مستند و كوتاه بسياري انجام دادم. از سال 74 نيز مجوز كارگرداني سينما را گرفته بودم، اما براي فيلم‌نامه‌هايي كه داشتيم سرمايه‌گذار پيدا نمي‌كرديم و خانه سينما هم آن زمان زياد با ما هماهنگ نبود و به ما مجوز نمي‌داد.
فيوضي درباره‌ي تقسيم وظايف كارگرداني بين او و كاوري بيان كرد: پس از آنكه به همراه احمد كاوري فيلمنامه را بازنويسي كرديم، چون ايشان در بسياري از شاخه‌ها تجربه‌ي خوب و روابط عمومي قوي‌اي هم داشتند، بحث اجراييات و گفت‌وگو با عوامل با او بود و من هم به عنوان مشاور در كنار ايشان بودم.
وي در بخش ديگري از اين گفت‌وگو از عواملي كه در «نفوذي» همكاري داشتند،سخن گفت و ادامه داد: اين فيلم عوامل بسيار خوبي داشت، اما دو عامل خيلي تاثير‌گذار بود. اول فيلمنامه بود و دوم تدوين خوب حسن ايوبي كه علاوه بر عوامل خوب فيلم، بسيار موثر بود. درباره‌ي بازيگران فيلم هم بايد بگويم چون «نفوذي» يك فيلم معمايي است سعي داشتيم دو شخصيت اصلي فيلم را طوري انتخاب كنيم كه در طول آن شخصيت‌ها لو نروند و باور‌پذير باشند. به همين دليل هم امير جعفري و قاسم زارع را انتخاب كرديم كه خدا را شكر هر دو شخصيت خيلي خوب درآمد.
مهدي فيوضي ضمن پيش‌بيني «پرمخاطب» بودن فيلم عنوان كرد: من به پرمخاطب بودن فيلم خوش‌بين هستم، زيرا در 20 _ 25 جلسه‌اي كه با طيف‌هاي مختلف مخاطبان، فيلم را ديدم، تماشاگران از آن راضي بودند و اين مساله باعث تبليغ دهان به دهان و پرمخاطب بودن فيلم مي‌شود.
وي درباره‌ي پروژه‌ي آينده‌اش پس از ساخت فيلم «نفوذي» گفت: براي كاري، يكسال و نيم پژوهش و تحقيق كرده‌ايم و پروانه‌ي ساخت آن را گرفته‌ايم. الان در حال دوباره‌نويسي آن هستيم، چرا كه فكر مي‌كنم هنوز براي رساندن اهدافمان پخته نشده است. اين پروژه يك كار پليسي است كه احتمالا از فروردين كار بر روي آن را شروع مي‌كنيم.
به گزارش ايسنا،«نفوذي» كه از امروز ـ 8 دي ماه اكرانش آغاز شده است، با بازي جمشيد هاشم پور،‌امير جعفري، نسرين مقانلو، محمد كاسبي، هوشنگ توكلي، رامين راستاد، سياوش خيرابي، قاسم زارع، اميررضا دلاوري، علي‌رام نورايي و غلامحسين تسعيري درباره اسيري است که بعد از آزادي از عراق با مشکلاتي مواجه مي‌شود.