هنر نیوز - پنجمین درخت باستانی جهان در خطر نابودی

دبیر انجمن بوم و آفتاب خوزستان در گفت و‌ گو با هنرنیوز؛

دبیر انجمن بوم و آفتاب خوزستان گفت: سرو باغ ملک خوزستان دومین درخت قدیمی بعد از سرو ابرکوه یزد و پنجمین درخت باستانی جهان در معرض خطر نابودی قرار دارد.
با فرهاد رهبری دبیر انجمن بوم و آفتاب خوزستان درباره جاذبه‌های گردشگری استان خوزستان به گفت و گو نشستیم.

هنرنیوز: در مورد سرو "باغ ملک" خوزستان توضیح دهید.ظاهرا این سرو قدمتی باستانی دارد؟
در باغ ملک خوزستانی سروی با بیش از 3 هزار سال قدمت وجود دارد که بعد از سرو ابرکوه در استان یزد دومین درخت باستانی ایران محسوب می‌شود. همچنین با توجه به قدمتش، این سرو در رده پنجم درختان باستانی دنیا قرار دارد.
در واقع منطقه سروستان باغ ملک دارای چهار سرو است که یکی از آنها قدمتی باستانی دارد. این منطقه دارای دژی بنام"قلعه سروستان" است که متاسفانه در حال حاضر به مخروبه تبدیل شده و بقایایی از آن باقیمانده است. همچنین این منطقه دارای باغ‌های میوه همچون باغ‌های انار و انگور است که در واقع جزء جاذبه‌های گردشگری آن به حساب می‌آید.
در کل منطقه سروستان باغ ملک مجموعه‌ای است که هم آثار تاریخی،هم آثار طبیعی را در خود جای داده است.همچنین دارای چشمه‌های متعدد آب است که طی سالیان اخیر به جزء تعداد اندکی بقیه به دلیل خشکسالی اکثرا بی‌آب شدند.

*** سرو باغ ملک هنوز به ثبت ملی نرسیده است!// جاده راه و ترابری خطری جدی برای سرو باستانی

هنرنیوز: آیا این سرو به ثبت ملی رسیده است؟
متاسفانه این سرو هنوز به ثبت ملی نرسیده و جزء میراث طبیعی محسوب نمی‌شود.حتی اداره میراث باغ ملک و یگان حفاظت به این موضوع که سروباغ ملک یک درخت باستانی است، اشراف ندارند و ارزش آن را نمی‌دانند.حتی برنامه‌ای برای نگهداری، حفاظت و ثبت آن در فهرست میراث طبیعی ندارند.نیاز است این درخت هرچه سریعتر به ثبت برسد.

هنرنیوز: گویا اداره راه و ترابری در حال جاده‌سازی در آن منطقه است؟
اداره راه و ترابری جاده‌ای در آن منطقه کشیده که این جاده فعلا خاکی است اما قرار است در آینده‌ای نزدیک آسفالت شود. این جاده تقریبا از فاصله 20 تا 30 متری این سرو کهنسال می‌گذرد و همین جاده باعث می‌شود رفت و آمد ماشینهای سنگین راه‌سازی به ریشه درخت آسیب برسانند.همچنین احتمال واژگونی خودروها و برخورد آنها با این درخت دور از ذهن نیست.

*** حریم درخت باستانی مشخص شود
هنرنیوز: اداره میراث فرهنگی باید چه اقدامی برای نجات این درخت باستانی از خطر نابودی انجام دهد؟
نیاز است اداره میراث فرهنگی مکاتباتی با اداره راه و ترابری داشته باشد.و حریم این درخت مشخص شود. به این ترتیب جاده با حریم قانونی از این درخت جدا می‌شود و از رسیدن آسیب به این درخت کهنسال جلوگیری ‌می‌شود.
اگر این درخت شناسایی و معرفی شود، قطعا گردشگران داخلی و خارجی بسیاری از آن سرو،که برای مردم منطقه از قداست خاصی برخوردار است، دیدن خواهند کرد.لازم است با ایجاد حس ضرورت حفظ و نگهداری این سرو،از خطر نابودی این درخت که قرن‌ها به حیات خود ادامه داده،جلوگیری ‌شود.

*** روستاهای هدف گردشگری بدون برنامه
هنرنیوز:شما عضو یکی از انجمن‌های فعال در حوزه گردشگری استان خوزستان هستید. فکر می‌کنید مهمترین مشکلاتی که گردشگری استان باآن رو به رو است چیست؟
از جمله مشکلات گردشگری استان می‌توان به روستاهای هدف گردشگری اشاره کرد. به عنوان مثال روستای هدف گردشگری "شیوند" که از سال 86 از سوی سازمان میراث فرهنگی به عنوان روستای هدف گردشگری انتخاب شده، تا این لحظه از هیچ نوع برنامه مدونی برای بهره‌برداری برخوردار نیست.در حال حاضر با گذشت بیش از 3 سال از این انتخاب، هنوز گردشگران به راحتی نمی‌توانند وارد این روستا شوند.
یکی از مشکلات گردشگران این نوع مناطق عدم برخورد مناسب اهالی روستا با این گردشگران است. آنها از پذیرش گردشگران امتناع می‌کنند. در واقع میراث نتوانسته حتی یک تعامل ساده بین روستاییان و گردشگرانی که به این منطقه می‌آیند، ایجاد کند.
مناطق دیگر نیز مشکلاتی از این دست دارند.میراث کارهای زیربنایی و اساسی مطابق با فرهنگ بومی مناطق گردشگری انجام نداده،درعین حال نتوانسته بین گردشگران ،روستاهای هدف گردشگری و فرهنگ بومی آن منطقه ارتباط ایجاد کرده و روستاییان را برای پذیرش گردشگر آماده سازد.اداره میراث اصلا در این زمینه‌ کار نکرده است.

***گردشگران از کمبود پارکینگ و سرویس بهداشتی رنج می‌برند
هنرنیوز: در بحث زیرساختها، گردشگری استان با چه مشکلاتی رو به رو است؟
یکی از مشکلات کمبود پارکینگ در اماکن گردشگری است.همچنین باید گفت سرویس بهداشتی یا وجود ندارد یا با نبود آب و بهداشت قابل قبول در مجموع برای گردشگران قابل استفاده نیست.

هنرنیوز : اگر بخواهید به قابلیت‌های گردشگری استان اشاره کنید. خوزستان از چه ظرفیت‌های بالقوه گردشگری بهره‌مند است که باید به ظرفیت‌های بالفعل تبدیل شود؟
از مناطق دیگر گردشگری می‌توان به "رُباط" و "ابوالعباس" در شهرستان باغ ملک و منطقه "منگره" در شمال خوزستان یعنی اندیمشک اشاره کرد که متاسفانه از ظرفیت‌های گردشگری آنها به خوبی استفاده نشده است.
همچنین قلعه‌های مخروبه‌ زیادی در استان موجود است که با مرمت و بازسازی آنها علاوه بر حفظ آثار تاریخی می‌توان گردشگران زیادی را به این مناطق روانه ساخت.
استان خوزستان دروازه تمدن، دروازه شیعه و استان چهار فصل است. این استان بیشترین تالاب‌هاو رودخانه‌ها را دارا است اما در کجای خوزستان زیرساختهای گردشگری واقعا وجود دارد؟
رودخانه کارون پرآب‌ترین رودخانه ایران از استان خوزستان عبور می‌کند و در بین راه خود باعث بوجود آمدن تالاب‌ها و هوراهایی شده که از جنبه طبیعی زیستگاه پرندگان،آبزیان و ماهیان مختلف است که از این قابلیت‌های طبیعی برای جذب گردشگران طبیعتگرد می‌توان به خوبی استفاده کرد.
مساله دیگر اینکه استان خوزستان در پیوند با آب‌های گرم خلیج‌فارس است و از طریق "خوریات موسی" به خلیج فارس پیوند می‌خورد. از طرفی خوریات موسی محل زندگی دلفین‌ها است و در بیشتر ایام سال می‌توان این حیوانات زیبا را در آبهای این منطقه مشاهده کرد. این امر خود می‌تواند به پتانسیلی برای جذب گردشگر داخلی و خارجی تبدیل شود.
مریم اطیابی