هنر نیوز - دهقانی: از ساخت مستند «اعدام به جرم آزادی» راضی هستم

نشست نقد و بررسی مستند «اعدام به جرم آزادی» در هنرنیوز؛/2/

دهقانی: از ساخت مستند «اعدام به جرم آزادی» راضی هستم

سیدجلال دهقانی اشکذری گفت: من به عنوان کارگردان فیلم «اعدام به جرم آزادی» از ساخت این فیلم راضی هستم.
کارگردان فیلم « اعدام به جرم آزادی» در جلسه نقد و بررسی این فیلم که با حضور مسعود قندی تصویربردار و بازیگر سینما به عنوان منتقد و کارشناس برگزار شد ضمن بیان این مطلب گفت: ما تجربه ساخت فیلم در خارج از کشور را نداشتیم؛ در طول 2 هفته به صورت فشرده کار تحقیقی این فیلم را انجام دادیم از سوی دیگر کار تولید و مونتاژ هم بسیار فشرده انجام شد با این وجود من به عنوان کارگردان این فیلم از کل کار راضی هستم.
وی درباره شکل‌گیری ایده ساخت این اثر گفت: هدی کایا در سال 83 به دانشگاه یزد آمد و در این سفر مصاحبه‌ای با ایشان در ارتباط با فعالیت‌هاشان انجام دادم و در ضمن این مصاحبه پی بردم که ایشان دارای ابعاد شخصیتی بسیار و از نظر درونی بسیار غنی هستند. بدین صورت بود که به فکر ساخت این فیلم افتادم و طرح را با آقای روح‌ا... شمقدری(تهیه کننده) مطرح کردم و ایشان با وجود شناخت کمی که از من داشتند بسیار غیر منتظره با ساخت این فیلم موافقت کردند.
دهقانی بیان کرد: این فیلم هفتمین کار داستانی و ششمین کار مستند من است. اما چیزی که در این فیلم نمایش داده شد میزان بسیار کمی از ابهت کسی است که در ترکیه او را به عنوان «سمبل آزادی» می‌شناسند. کایا دارای ابعاد شخصیتی مختلفی است که اگر می‌خواستیم به همه آنها بپردازیم باید ساعت‌ها فیلم می‌ساختیم.
وی در ادامه گفت: فکر می‌کنم یکی از چیزهایی که این فیلم می‌خواست به تصویر بکشد همان چیزی بود که خود خانم کایا در انتهای فیلم بیان کرد. ایشان در انتهای فیلم گفت 32 سال پیش به واسطه «اسلام» با «حجاب» آشنا شدم. در آن زمان تعداد انگشت شماری از زنان حجاب داشتند اما امروز هزاران نفر از زنان حجاب دارند.
دهقانی ادامه داد: روند ساخت این فیلم را به گونه‌ای پیش بردم که احساسی باشد. در ابتدا عقلانی شروع کردم اما در انتها به حس رسیدم. دلیل انجام این کار این بود که مخاطب بتواند با شخصیت داستان همذات پنداری کند و بتواند سختی‌هایی را که این زن در راه عقیده‌اش به حجاب تحمل کرده است را حس کند.
کارگردان « اعدام به جرم آزادی» گفت: به این دلیل که ساخت این فیلم قبل ازهمه‌پرسی در ارتباط با حجاب در ترکیه و روی کار آمدن اسلامگراها بود؛ برای ساخت این فیلم با محدودیت‌هایی روبرو بودیم. اگر افرادی که می‌توانستیم با آنها مصاحبه کنیم در آن شرایط به طور کامل با ما حرف می‌زدند کار خیلی بهتر از آب در می‌آمد؛ برخی افراد و حتی خود خانم کایا؛ از مصاحبه با ما و طرح برخی مباحث به دلیل این که پرونده آنها هنوز باز بود کمی اجتناب می‌کردند. حتی مسائلی که در ارتباط با تصادف مشکوک یکی از 3 دختر هدی کایا وجود داشت به این دلیل که پرونده هنوز باز بود مطرح نشد.
وی در ارتباط با تعریف از آزادی مدنظر که در این فیلم به تصویر کشیده بود گفت: آزادی در همه جا بر دو قسم است، فطری و مادی. آنچه در ساخت این فیلم مد نظر من بود به تصویر کشیدن آزادی فطری است. قصد من نمایش دادن اختیار این زن و دخترانش در انتخاب حجاب بود.
در انتهای این جلسه محسن فلاحی تصویربردار و مدیر تولید این فیلم هم گفت: قصد ما نمایش یک قصه بسیار ساده بود. داستان مقاومت یک زن و سه دخترش برای به دست آوردن چیزی بود که عده‌ای نمی خواستند آن را به دست بیاورد. این که این زن چه نیروی درونی داشته است که با وجود همه مشکلات از اعتقاد خود دست برنداشت.
وی گفت: قصد ما این بود که با ساخت این فیلم یک سوال و دغدغه ایجاد کنیم زیرا این یک جریان جدید است که صهیونیزم به را انداخته است. برای انجام این کار مشکلات بسیاری پیش روی ما بود، از نظر اقتصادی در فشار بودیم و باید کار را سریع جمع می‌کردیم. با توجه به شرایط سیاسی آن روز ترکیه تصاویری که در آنجا فیلم‌برداری شد با مشکلات فراوان همراه بود؛ وگرنه ما دوست داشتیم به ابعاد مختلف این موضوع و شخصیت هدی کایا بپردازیم.
فلاحی درپایان بیان کرد: ما داستان را به این دلیل آرام شروع کردیم که مخاطب با دیدن خود فیلم جلب شود نه با دیدن یک آغاز هیجانی؛ اگر کسی قرار است جذب این فیلم شود عنوان این فیلم بهترین عامل جذب کننده مخاطب است. تم کار ما بر اساس ترکیبی از عقل و احساس است و در گوشه های فیلم سوال‌هایی را مطرح کرده‌ایم که توسط افراد دیگر و در کارهای بعدی پاسخ داده شود، به عبارتی پرونده این فیلم باز است و سایر دوستان می‌توانند در پاسخ به سوالهایی که ما مطرح کردیم به ساخت فیلم دست بزنند.