کلنگ تخریب بافت تاریخی شیراز از «مسجد شهدا» تا «خانهی منطقی نژاد» به دست تعدادی از ارگانها و بدون اجازه از سازمان میراث فرهنگی در آغاز هفته میراث فرهنگی زده شد و این درحالیاست که دوستداران ابنیه تاریخی همکنون در این مکان به تحصن نشستهاند.
علی رغم مخالفت سازمان میراث فرهنگی و امضا نکردن موافقتنامه تخریب بافت تاریخی شیراز از مسجد شهدا تا خانهی منطقی نژاد متاسفانه امروز کلنگ تخریب این مکان زده شد.
علیرضا گل گلی مدیر طرح ملی مستند سازی خانه های ایرانی و مدیرعامل انجمن معماران ضمن بیان مطلب فوق به خبرنگار هنرنیوز اظهار داشت: طبق ماده 5 کمیسیون شورای شهر در مورد بافتهای فرسوده هر گونه تخریب در این بافت ها بایستی با نظر و موافقت کارشناسان سازمان میراث فرهنگی صورت گیرد.
وی با اشاره به این که دکتر بزرگر رییس اسبق اداره میراث فارس با این تخریب مخالفت کرده بود اظهار داشت: با اینکه رییس اسبق اداره میراث فارس به شدت در مقابل این مساله عکسالعمل نشان داده بود امروز شاهد تخریب این فضا هستیم. در این صورت واقعا چه جایگاه و شأنیتی می توان برای سازمان میراث قائل بود که حتی سایر ارگان ها در تخریب بناهای ملی و تاریخی توجهی به آن نمیکنند.
این در حالی است که چند روز گذشته علویان صدر در پاسخ به پرسش خبرنگار هنرنیوز درباره تخريب 57 هكتار از بافت تاريخي شيراز، گفته بود: تا كنون 184 محدودهبافت تاريخي در كشور شناسايي و ضوابط عمومي آنها اعلام شده است. در راستاي بند «ج» مادهي 155 قانون برنامهي پنجم و در ارتباط با ايجاد شهرهاي داراي بافت تاريخي، طرحهاي ويژهاي با شهرداري ارائه شده است. همچنين تفاهمنامههاي همكاري با شوراي شهر در سطح شهرها با هدف فراهم كردن ظرفيتهاي ويژه امضا شده است.
علویان صدر تشریح کرده بود: بهدليل حساسيت ويژه نسبت به بحث بافت تاريخي شيراز، تهيهي طرح تفصيلي ويژهي بافت قديم شيراز را در شوراي عالي ميراث فرهنگي كشور تصويب كرديم و مرحلهي نخست طرح توسط مشاور ذيصلاح تهيه شد كه براساس آن، هيچيك از آثار تاريخي داراي ارزش تخريب نميشوند و هيچكدام از محورهاي تاريخي در شيراز حذف نميشوند. همچنين محلههاي اين بافت تاريخي ساماندهي ميشوند و شيوههاي مداخله اصولي در نوسازي در آنها طراحي ميشود. شايد بحث نوسازي يكي از ضوابطي است كه بايد در اين بافت تاريخي بررسي شود.
وی اضافه کرده بود : آنچه در طرح پيشبيني شده، در كنار توجه به بحث شاهچراغ و توسعهي حرم، حفاظت از اين بافت تاريخي است. هيچ تخريبي در طرح پيشبيني نشده است، مگر اينكه شهرداري اين اقدام را انجام داده باشد.
علویان در همان گفتگو اذعان کرده بود :اعتقاد دارم، راه حل بافتهاي تاريخي، تدوين طرحها و برنامههايي است كه بتوانند مرمت اصولي و مداخلات را بهدنبال داشته باشند. همهي عناصر در بافتهاي شهري، بخصوص محورها، محلهها و شبكههاي مهم ارتباطي و بناهاي ثبتي و باارزش تاريخي بايد در اين بافتها حفظ شوند.
لازم به ذکر است؛ 16 سال از تخریب کامل 7 هکتار از بافت تاریخی شیراز که متشکل از 87 خانه تاریخی، مسجد و مدرسه تاریخی بود بدون ثبت مستندات می گذرد که حال تصمیم گرفته شده تحت عنوان همان پروژه بین الحرمین 57 هکتار دیگر بدون درنظر گرفتن آثار و بناهای ارزشمند تاریخی تخریب شود و جایش را به پاساژهای تجاری بیهویت دهد.
هنوز تخریب فاجعه بار هفتاد هزار متر مربع از با ارزشترین قسمتهای بافت تاریخی شهر شیراز تحت عنوان پروژه بینالحرمین، از یاد دوستدارن میراث فرهنگی نرفته که زمزمههایی از تخریب و نابودی پانصد و هفتاد هزار متر مربع دیگر از این بافت با ارزش به گوش می رسد.
طرح بین الحرمین که در جهت به هم پیوستن حرم شاهچراغ(ع) به حرم سیدعلاالدین شکل گرفت، در واقع شامل حرم مطهر حضرت احمد بن موسی (ع) (شاهچراغ) ، حرم مطهر سید علاء الدین حسین (آستانه) ، مسجد عتیق، حوزه علمیه منصوریه و مسجد حضرتی میشود.اولین طرح توسط پروفسور محمد منصور فلامکی تدوین و در آن تمام ضوابط تاریخی رعایت شده بود و هیچ آسیبی به بافت نمیرسید.
اما در طرح استاد فلامکی، یک معبر زیر زمینی، دو بافت را به هم متصل میکرد و هیچ بنای تاریخی از بین نمیرفت ،اما مسئولان شهری این طرح را به علت نداشتن توجیه اقتصادی رد اقدام به تخریب بافتی کردند که حاصلی جز پاساژهای تجاری نیمه کاری بی هویت نداشت.
این درحالی است که به گفته علیرضا گل گلی مدیر طرح ملی مستند سازی خانه های ایرانی و مدیرعامل انجمن معماران قرار است طرح گسترش صحن حرم شاهچراغ (ع) که طبق این طرح 57 هکتار از بافت تاریخی برای اجرای پروژه مورد نظر در دستور کار قرار گرفته است.