یک راهنمای گردشگری گفت: اگر عشاير احساس كنند كه حضور گردشگران برايشان ايجاد اشتغال و در آمدزايی میکند قطعاً برای حفظ اصالت و ريشههايشان بیشتر تلاش میكنند.
فاطمه شیرازی – یک راهنمای تور استان فارس- در گفت و گو با هنرنیوز ضمن بیان این مطلب که سفر به عنوان یک گردشگر داخلی یا خارجی به استانها و کشورهای مختلف انتقال فرهنگ را به دنبال دارد، خاطرنشان کرد: در عین حال با ایجاد تعامل بین گردشگر و جامعه میزبان، فرهنگ منطقه هم منتقل میشود.
وی با اشاره به اینکه خیلیها هنوز عشایر ایران را ندیده و زندگی آنها را تجربه نکردهاند، گفت: وقتی ما گردشگران را به سیاه چادرهای عشایری برده و فرهنگ عشایر را برایشان توضیح میدهیم، آنها حداقل یک ساعت فرصت دارند در کنار عشایر باشند و زندگی آنها را از نزدیک لمس کنند و این نه تنها برای گردشگران بسیار جذاب است بلکه باعث نزدیکی دو فرهنگ به یک دیگر میشود.
این راهنمای تور اظهار کرد: این حس خوب با ارتباط زبانی ترویج داده میشود چرا که گردشگران در اثر ارتباط با این فرهنگ و تاثیر مثبت آن بر روی ذهنشان، تبلیغات خوبی جهت ترویج این فرهنگ و بازدید از آداب و رسوم عشایر انجام میدهند.
به گفته این فعال گردشگری ویژگیهای فرهنگی عشایر فارس یكی از مهمترین جاذبههای گردشگری این استان جهت جلب گردشگران مختلف ایرانی و خارجی است چرا که آداب، موسیقی و صنایع دستی، كوچ و رفتن به ییلاق و قشلاق ایلات عشایر از مهمترین داشتههای فرهنگی آنان و بیانگر عمق فرهنگ و زندگی سنتی عشایر است.
وی درباره موسیقی عشایر و ظرفیتهای آن یادآور شد: آوازها و موسیقیهای عشایر فارس معمولاً با نی، ساز و دهل جان می گیرد و در ایل قشقایی بزرگترین قوم عشایر فارس جایگاهی ویژهای دارد و معمولا در آیینهای شادی و سوگواریها از از آنها استفاده میشود.
شیرازی همچنین لباسهای محلی مردان و زنان قشقایی را یکی از جاذبههای فرهنگی عشایر فارس دانست و افزود: پوشاك زنان عشایر با رنگهای شاد و متنوع از طبیعت الهام گرفته و شامل كلاهك، آرخالق، تنبان و پاپوش میشود.
وی با اشاره به اینکه در دوره پهلوی لباس مردان عشایر دستخوش تغییر شده تشریح کرد: پوشاك مردان عشایر هم شامل كلاه، پیراهن، آرخالق، شال كمر، چقه و كپنك است.
این راهنمای تور از فرش عشایر به عنوان یکی از بهترین فرشهای استان فارس یاد کرد و گفت: گبه، گلیم و جاجیم هم مانند قالیبافی در زندگی عشایر و تولیدات آنها جایگاه ویژهای دارد. از چیدن پشم تا ریسندگی، رنگ آمیزی و بافت همه و همه توسط دستان هنرمند دختران و زنان عشایر شکل میگیرد.
وی با اشاره به اینکه گلیم قشقایی یکی از بهترین گلیمهای دنیا است، اضافه کرد: زیبایی، طراوت، شادی و رنگهای متنوع دامان طبیعت در بافتههای عشایر موج میزند.
به گفته این راهنمای گردشگری استان فارس اگر بخواهيم گردشگران با شيوه زندگی و روش توليد، كار و سازگاری عشاير با عوامل محيطی و رفتار آنها با طبيعت آشنا شوند، قطعا بايد به آن مناطق سفر كنند.
وی با تاکید بر اینکه يكی از موضوعات مورد توجه در این زمینه چگونگی سازگاری عشاير با محيط و طبيعت است ، تشریح کرد: وقتی به تفاوتهای فرهنگی در سراسر کشور توجه کنیم، به این نتیجه میرسیم خرده فرهنگها به لحاظ قدمت و ريشه دار بودن از چه قابلیتهایی بهره مند هستند و همین امر باعث جذب گردشگر میشود.
شیرازی درباره چگونگی احساس امنیت جامعه بومی من جمله عشایر از حضور گردشگران خاطرنشان کرد: هنگامی که جامعه محلی احساس کند این نزدیکی برایش ضرری به دنبال ندارد، خود به استقبال گردشگر میرود .این امر نیاز به فرهنگسازی دارد و برای باید آنها درآمدزایی میکند.
وی عنوان کرد: به عنوان مثال فروش محصول لبنی آنها مثل دوغ، ماست، کره، پنیر به توریستهای داخلی و خارجی و استقبال گردشگران سبب میشود جامعه محلی بتواند محصولاتش را ارائه و به فروش برساند .در این حالت ترغیب میشود دفعه بعد محصول بهتری عرضه کند که این امر هم استقبال گردشگر را به همراه دارد، هم جامعه محلی از سود اقتصادی آن متنفع میشود.
شیرازی با تاکید بر اینکه گردشگران باید به فرهنگ بومی مردم عشایر احترام بگذارند، یادآور شد :در اين خصوص دفاتر خدمات مسافرتی و بخش خصوصی مرتبط باید آگاهیهای لازم را به گردشگران بدهند تا به داشته ها و ريشههای فرهنگی عشایر لطمهای وارد نشود و بتوانیم این فرهنگ غنی را به عنوان یکی از میراثهای معنوی ایران حفظ کنیم.
وی تصریح کرد: اگر عشاير احساس كنند كه حضور گردشگران برايشان ايجاد اشتغال و در آمدزايی میکند قطعاً برای حفظ اصالت و ريشههايشان بیشتر تلاش میكنند.
شیرازی پوشش منطقهای محل زندگی عشایر و سازگاری آنها با طبیعت و تناسب اقلیمی آنها را یکی از قابلیتهای جذب گردشگران دانست و گفت: با توسعه بخش گردشگری در اين مناطق میتوان بافت فرهنگی را حفظ نمود و در منطقه رونق اقتصادی هم داشت .
وی با اشاره به این که كوچ جز لاینفک زندگی عشایر است ، افزود: هر چند اکثر کوچ عشایر به صورت ماشینی است اما هنوز در بخشهایی كوچ سنتی حفظ شده است. و از این ظرفیت میتوان برای جذب گردشگر استفاده نمود چرا که تمام طول مسير كوچ برای گردشگران ديدنی و جذاب است .
شیرازی گفت: حفظ خانواده، دامها، محیط زیست، استفاده بهینه از ابزار موجود، حفاظت از فرهنگ، جشنها و سوگواریها همه و همه برای گردشگران جذاب است.
وی خاطرنشان کرد: طبيعت بخش حیاتی زندگی عشایر است. بنابراین ورود گردشگر به مناطق عشایر نیازمند آموزشهای زیست محیطی و اکوتوریسمی است، چرا که عشاير جزء جدايی ناپذير اكوسيستم طبيعت هستند و تأثير اقتصادی و فرهنگی عميقی بر اجتماع می گذارند، بنابراین آلودگی محیط زیست با ریختن زباله، آسیب رساندن به درختان، آتش سوزی، آلودگیهای صوتی و... برای آنها نوعی شکستن حریم و زیر سوال بردن امنیت محسوب میشود و بنابراین حضور گردشگر را برای آنان سخت می کند.