صادق داوری فر در گفتگو با هنرنیوز؛
منبر روحانیون فقط مسجد نیست
صادق داوری گفت: در زمانهای قدیم جایگاه یک روحانی تنها در منبر و مسجد بود اما در فضای شهری روحانیت دیگر تنها در آن جایگاههایی که عنوان کردم دیده نمی شوند در حقیقت همچنان بالای منبر میروند اماجای منبر ها تغییر کرده است.
تاريخ : يکشنبه ۲۴ خرداد ۱۳۹۴ ساعت ۱۶:۱۰
صادق داوری فر کارگردان جوانی که خود در خانواده دینی متولد شده امروز در سینما پابه عرصه فیلمسازی گذاشته است. او بعد از شناخت سینما برای ساخت فیلمی درباره روحانیون اقدام می کند. اصولاً در سینمای داستانی همواره ساخت فیلم در ارتباط با روحانیون حساسیت های زیادی را در بر دارد چرا که این قشر از جامعه جایگاه ویژه ای در میان مردم دارند. با تمام این حساسیت ها کارگردان جوانی چون صادق داوری فر تلاش می کند در ارتباط با روحانی فیلم مستندی بسازد که در یک تلاش چند ساله از «شیخ شوخ کاشی» به «فیه ما فیه» می رسد حضور چهره هایی همچون حجت الاسلام قرائتی، حجت الاسلام راشد یزدی و آیت الله جنتی در این فیلم باعث شد تا با وی به گفتگو بنشینیم.
_با مستندی در جشنواه حضور دارید کمی توان در مرد آنساعت ها صحبت کرد. «فیه ما فیه» اثری است به روحانیت پرداخته است وتلاش دارد طبق گفته هایخود خلوتآنها را به تصویربکشد حضور فیلم خودت و در مجموع فیلمهای مستند را در جشنواه هایی که برگزار می شوند چگونه ارزیابی می کنید؟
من فکر می کنم که فیلم مستند کم نداریم مستند ساز هم همین طور اما آن طور که باید و شاید به عنوان یک پژوهش و تصویر آموزشی به آن نگاه نمی شود. در جشنواره ها به فیلم مستند به عنوان یک مسئله ضروری نگاه نمی شود در حقیقت برای جوری جنس است که بخش مستند در جشنواره ها گنجانده می شود. تعاملی که از آن نام بردید باید به وجود بیاید. این مسئله تنها به شهرداری مرتبط نمی شود بلکه نهادهای دیگری نیز حضور دارند که می توانند به فیلم هم کمک کنند. باید برای مستند وقت گذاشت تا محل مطمعنی برای توزیع عرضه و تقاضا به وجود بیاید. فیلم شهر می تواند یکی از این محفل ها باشد. اعتقادم این است که اگر هر نهادی کمک کرد تا فیلم مستند دیده شود باید از آن تقدیر شود.
_باوجود این که در فیلمت به روحانیت پرداخته ای و از طرفی می دانی که روحانیت بخش مهمی از جامعه شهری است که میتاند تاثیرات گسترده ای را بگذارد رابطه بین فیلم و شهر را چگونه می بینی؟
«فیه ما فیه» فقط به لحاظ سبک زندگی بخش از جامعه شهری می تواند مورد توجه قرار بگیرد در این صورت می توان آن را جزو آثاری قرار داد که به شهر ارتباط دارند غیر از این می توان بهانه دیگری پیدا کرد این فیلم در درون جامعه و در پی تعامل با افراد آن نمی گذرد. تلاش کردم به زندگی روحانیت نگاه متفاوتی داشته باشم. دقت داشته باشید که روحانیت در جامعه یک بحث است و روحانیت در محفل شخصی خودش که به همراه خانواده زندگی می کند بحث دیگری است که فیلم من به دومین مورد اشاه دارد و تلاش دارد آن را به تصویر بکشد. درست است که این فیلم حضور روحانیت را در بستر محیط شهری بررسی نمی کند اما به عنوان یک قشر تاثیر گذار که سبک زندگی شان مد نظر است در این فیلم مورد بررسی قرار می گیرد.
_باید اشاره ای داشته باشم به این که در زمانی شاهدحضور روحانیت در مساجد بودیم بیش از هر جای دیگری بودیم اما این رویه تغییر کرده است.
تعاریف صنفی و شغلی در جامعه شهری به واسطه شهری شدن و پیشرفته جامعه تغییر کرده است در زمانهای قدیم جایگاه یک روحانی تنها در منبر و مسجد بود اما در فضای شهری روحانیت دیگر تنها در آن جایگاههایی که عنوان کردم دیده نمی شوند در حقیقت همچنان بالای منبر میروند اماجای منبر ها تغییر کرده است. البته در فیلمم بیشتر به سراغ افراد و جامعه ای از روحانیت رفتم که زندگی ساده ای دارند.
_رابطه بین روحانیت و سینما را چگونه دیدی؟
نسل قدیم روحانیون خیلی به این رسانه اعتماد ندارند که البته دلایلشان هم موجه است چون هر فردی با فیلم سازی اش سلیقه و نگاه خود را وارد فیلم می کند به همین جهت نتوانستیم به صورت درست اعتماد آن ها را جلب کنیم. در فیلم «فیه ما فیه» بیشتر به این مورد توجه داشتم که نشان دهم چرا این قشر به رسانه کمتر توجه واعتماد دارد. اگر روحانیون به این مدیوم توجه کنند در آن زمان به تعامل بیشتری با مخاطب که در بستر شهر بسیار برای ما حائز اهمیت است خواهیم رسید. گرچه در فیلم شاهد بحث من در مورد ضرورت تکنولويژی و جایگاه سینما با یکی از روحانیون هستیم اما باید بیش از این ها برای اعتماد سازی تلاش کرد.
بدوت تعارف سوالی می پرسم وقول می دهم جوابت اگر صادقانه باشد در متن بیاورم گفتگوی مان بیاورم ۵ سال برای ساخت فیلمیدر مورد روحانیون زمانگذاشتی کهدست آخر هم نتوانستی آن را دربخش هایی به پایان برسانی آیافکر نمی کنی که روحانیت با وجود سینما مخالف است؟
به جرأت می خواهم از همین جا اعلام کنم که روحانیت با سینما مشکلی ندارد معمولاً مشاوران و اطرافیان هستند که حساسیت هایی از این دست را نسبت به برخی از آثار سینمایی به وجود می آورند. اما تجربه دیدن فیلم با یک روحانی را در تنهایی داشته ام مثلاً فیلم «طلا ومس» رابه همراه «مارمولک» دیده ایم و زمانی که مفهوم آثار را برای شان تشریح کردم دیدیم که مشکلی وجود ندارد.
اظهار نظرات غلط و بدون کارشناسی اطرافیان در برخی از مواقع باعث چنین بی اعتمادی هایی می شود. گرچه سخت است اما توانسته ایم تا مرز های خوبی پیش برویم واعتمادزایی کنیم مثلاً عده ای به من می گویند چگونه توانستی از ایت الله جنتی فیلم بسازی؟! البته که فیلم ناقص ماند و دلیلش هم اطرافیانی بودند که قصه پردازیهای خود را از فیلم انجام دادند اماایشان خودشان اطلاعی ندارند. من ۵ سال زمان گذاشتم و هر زمان خودم ورود پیدا کردم و با یکی از روحانیون صحبت کرده ام توانستم رضایت آن ها را جلب کنم.
