حسین علیزاده:
موسیقی شخصیت در سینما فاکتوری سلیقه ای است
تاريخ : يکشنبه ۱۲ تير ۱۳۹۰ ساعت ۱۰:۴۷
حسین علیزاده معتقد است؛ موسیقی شخصیت به برداشت آهنگساز مربوط است و اینکه آهنگساز چه تخیلی از یک موضوع خاص دارد تا آن را به زبان موسیقی بنویسد.
به گزارش هنرنیوز ،حسین علیزاده؛ آهنگساز، استاد دانشگاه و نوازنده تار و سه تار در گفت و گو با خبرگزاری سینمای ایران، در رابطه با موسیقی فیلم و شخصیت، گفت: موسیقی یک هنر انتزاعی است و برای اینکه روی یک حالتی و روی یک عنوانی برای شخصیت های مختلف یک فیلم ساخته شود، بیشتر به ذهن آهنگساز مربوط می شود که چه تخیلی از آن موضوع دارد و سپس آن را به زبان موسیقی می نویسد. اما اگر شما آن عنوان را از روی موسیقی بردارید معلوم نیست که شما هم همان برداشت و تخیل را از آن موسیقی داشته باشید یا خیر، این است که موسیقی شخصیت ها و موضوعات تاریخی بیشتر به برداشت آهنگساز مربوط است.
وی افزود: ما نمونه های مختلفی داریم که آهنگسازان مختلف روی موضوع واحدی کار کرده اند ولی کاملا دو موسیقی متفاوت ساخته اند، این است که در موسیقی شخصیت بیشتر برداشت آهنگساز مهم است و هیچ چیز مطلقی وجود ندارد.
آهنگساز سریال «زیر تیغ» اظهار داشت: ممکن است یک شخصیتی در فیلم یک آدم مبارز یا یک آدم عاشق پیشه ای باشد، این ها همه در موسیقی یک ایده هایی را به وجود می آورد و این کاراکترها هرکدام در موسیقی تم های مختلفی را می سازد؛ مثلا تم های عاشقانه یا تم هایی که حالت رزمی دارد. به طور مثال در فیلم یک شخصیتی به خشونت معروف بوده یا نه شخصیت خیلی مهربانی بوده است که آهنگساز براساس هرکدام از آن ها فرمول هایی دارد تا به معرفی آن شخصیت بپردازد. برای توصیف یک شخصیت مهربان از تم های آرام استفاده می کند و برای یک شخصیت مبارز و یا خشن از تم های دیگر، در هر صورت سازهایی که استفاده می شود و رنگ آمیزی ای که به کار می رود باید بتواند آن حالت را القا کند.
وی عنوان کرد: اگر کاری حالت سفارشی داشته باشد در آن صورت فرق می کند مثلا به آهنگساز گفته می شود که این شخصیت را باید حتما چنین حالتی برایش تصور کنی یا به او دیکته می شود که این موضوع را باید به این صورت ببینی، اینها به آهنگساز القا می شود و سبب می شود از اصالت ذهن او دور شود. کارهای سفارشی کارهای پردرآمدی هستند و مبالغ آن با آهنگسازی آزاد فرق می کند به همین دلیل موسیقی سفارشی این روزها خیلی زیاد شده است.
این آهنگساز ادامه داد: آهنگساز باید یک هنرمند روشن فکر باشد که وقتی یک تصوری از شخصیتی دارد خودش هم نسبت به آن نظر داشته باشد و بتواند در آن شخصیت یا موضوع به قدری عمیق شود که آن را از طریق قوه تخیل خود تبدیل به موسیقی کند. موسیقی در کلام نمی گنجد ولی می توان گفت در ساخت موسیقی یک موضوع و یک شخصیت می تواند انسان را دگرکون کند وقتی شما بر روی یک موضوع خاص تمرکز می کنید موسیقی هم تحت تاثیر آن قرار می گیرد، البته شرایط اجتماعی نیز می تواند تاثیر زیادی بر روی آهنگساز و موسیقی ای که توسط او خلق می شود بگذارد.
آهنگساز موسیقی متن سریال «در چشم باد» تصریح کرد: برای اینکه تمرکز بر روی شخصیت ها و یا تاریخ خاص و هر موضوعی بشود تا حدی به آهنگساز و سلیقه آن مرتبط است که چه چیزی را دوست داشته باشد و نسبت به آن گرایش پیدا کند. زمانی است که شما شاعری را انتخاب می کنید که دارای یک شخصیت عاشق پیشه است و آهنگساز هم موسیقی ای را انتخاب می کند که متناسب با حال و هوای آن باشد یا هنگامی که کاراکتر مورد نظر یک شخصیت رزمی و جنگنده ای است و قرار است فاتح باشد، در اینجا نیز آهنگساز به معرفی آن شخصیت می پردازد و از موسیقی ای که آن حال و هوا را القا کند استفاده می کند.
علیزاده در ادامه گفت: آنچه که به عنوان موسیقی به وجود می آید که منظور ما بیشتر موسیقی ارکسترال است و حالت توصیفی هم دارد مانند آن چیزی است که در ذهن نقاش اتفاق می افتد یک نقاش هنگامی که یک تابلویی را در نظر می گیرد، آن تابلو تشکیل می شود از یک کمپوزیسیون و ترکیب رنگ ها و اینطور نیست که با مداد طرح را بکشد و سپس به رنگ آمیزی بپردازد از ابتدا آن رنگ آمیزی در ذهن خالقش بوده است، ذهن آهنگساز هم همین طور است تمام این رنگ آمیزی ها و ترکیب هایی که اتفاق می افتد در ذهن او شکل گرفته است و این طور نیست که ابتدا یک ملودی ساخته شود و بعد نداند که آن را چطور تنظیم کند.
آهنگساز فیلم «لاک پشت ها هم پرواز می کنند» خاطرنشان کرد: ما گاهی می بینیم که ملودی ها شبیه هم می شود این به این دلیل است که تنظیم ها قرار دادی است، گاهی یکسری حساب های ریاضی دارد به نام علمی هارمونی که هنگامی که زیر هر ملودی قرار گیرد آن را پر می کند. برای همین هر اثری می تواند هارمونی خودش را به وجود بیاورد و دنبال فرمول ها نباشد ولی از فرمول استفاده کردن می تواند راحت ترین کار نیز باشد.
علیزاده در پاسخ به این سوال که چرا موسیقی شخصیت بیشتر در فیلم های تاریخی استفاده می شود بیان کرد: شخصیت پردازی در فیلم های تاریخی به شکل ساده تری صورت می گیرد و راحت تر است گاهی فیلم ها چند لایه است و وقتی موسیقی می خواهد به شخصیت های آن فیلم بپردازد خیلی پیچیده است و پرداختن به آن از طریق موسیقی پیچیده تر می شود ولی این فیلم ها معمولا تماشاچی کمتری دارد و هرچه از گیشه دور می شود تماشاگر ان نیز کم می شوددر حالی که فیلم ها و سریال های تلویزیونی که از ترانه ها و موسیقی های پاپ استفاده می کنند بیشتر جنبه های مردم پسندی و گیشه ای و بازاری کار را می بینند.