نقد دنياي مدرن، روح حاكم بر كتاب «فاس، شهر اسلام» است. تيتوس بورکهارت به عنوان يك سنت‌گرا از مصرف‌زدگی لجام گسیخته دنياي مدرن آزرده است و در اين اثر مي‌كوشد با تصوير كردن هويت سنتي فاس، راه‌حل‌هايي براي حفظ آن ارايه دهد.

به گزارش هنر نيوز به نقل از ايبنا، نام مراكش از چند نظر با درخشش خاص همراه است؛ تمامي افرادي كه اين كشور را از نزديك ديده‌اند از زيبايي‌ها و جاذبه‌هاي آن ستايش‌ها كرده‌اند و هر سال رسالات و مقالاتي منتشر مي‌شوند كه بيانگر ستايش از چشم‌اندازهاي خيال‌انگيز، مناظر و افق‌هاي بكر، شهرهاي رويايي، افسون‌هاي ناتمام و آب و هواي مطلوب اين كشورند. البته بيشترين توجه سياحان به شهر «فاس» معطوف است.

تيتوس بوركهارت، نويسنده اثر، در طول سال‌هاي دهه هفتاد ميلادي به عنوان كارشناس يونسكو و مشاور دولت مراكش براي سازمان‌دهي تلاش جهاني براي حفاظت شهر فاس به عنوان پايتخت فكري پادشاهي مراكش برگزيده شد و اقدامات خود را مصروف دو جنبه بسيار مهم كرد؛ يكي فعاليت‌هاي آموزشي در مقام نويسنده و سخنور و ديگري فعاليت‌هاي ميداني در مقام پژوهشگر و كارشناس.

تصوير وي از اين شهر، تصوير يك شهر انساني است؛ يعني شهري كه ياراي پاسخ‌گويي به تمامي نيازهاي جسماني، عاطفي و روحي را دارد. بوركهارت در اين كتاب الگوي شهر اصيلي را شرح مي‌دهد كه خاص يك شهر اسلامي اصيل است. اين نوشتار منبع ارزشمندي براي هر فردي است كه در ميان فشارهاي پر هرج و مرج و تمايلات توسعه مدرن، درگير حفاظت از ويژگي‌هاي غير قابل جايگزين نوعي از زندگي مي‌شود كه در محيط يك شهر سنتي مي‌بالد.

از ويژگي‌هاي اين اثر، تصاوير آن است كه نماهايي از شهر فاس و مردمان آن را نمايش مي‌دهند. اين تصاوير كه بر كاغذ گلاسه كتاب نقش بسته‌اند، در فهم كتاب نقش به‌سزايي ايفا مي‌كنند.

روح حاكم بر كتاب «فاس، شهر اسلام» را مي‌توان نقد دنياي مدرن دانست. آن چه بيش از همه بورکهارت را به عنوان يك سنت‌گرا در اين دنياي مدرن مي‌آزارد، مصرف‌زدگی لجام گسیخته است. وي در پژوهش‌هايش تضاد ميان دنياي سنتي و مدرن را بررسي مي‌كند، به اين اميد كه راه‌هاي بهتري براي حفظ هويت سنتي زيست‌گاه‌هاي انساني با وجود سيطره مدرنيزم بر آنها ارايه كند.

وي با نوشتن اين كتاب در پي ارايه راه‌حل‌هايي به مسوولان حكومتي مراكش است تا با به كار بستن آنها موفق به حفظ روح سنتي فاس شوند. البته چنين موضوعي در تمامي کشورهای اسلامی و سنتی نظير ایران نيز صادق است.

تيتوس بوركهارت (1908 ـ 1984) هنرشناس و هنرمند سوييسي ـ آلماني، از جمله نويسندگان پيشتاز معتقد به حكمت جاويدان در قرن بيستم بود. نوشته‌هاي او حوزه چشم‌گيري را دربر مي‌گيرد. بوركهارت در باب مابعدالطبيعه ناب، علوم سنتي و علوم متجدد، هنر مقدس، تاريخ و ديگر جنبه‌هاي گوناگون تمدن‌هاي سنتي قلم زده است.

وي مترجم، ويراستار، ناشر و مشاور در احياي شهرهاي سنتي به هيات زيباي نخستين آنها و همچنين از پيشگامان ترجمه آثار عرفاني به زبان‌هاي اروپايي است. از آثار مهم وي مي‌توان به «هنر مقدس در شرق و غرب»، «شارتر و تولد كليساي جامع»، «سيئنا، شهر مريم عذرا»، «فاس، شهر اسلام»، «آينه عقل: مقالاتي در باب علوم سنتي و هنر مقدس» اشاره كرد.

چاپ نخست كتاب «فاس، شهر اسلام» با ترجمه مهرداد وحدتي دانشمند در شمارگان 3000 نسخه، 233 صفحه و بهاي 12000 تومان از سوي انتشارات حكمت منتشر شد.