معاون امور سينمايي با انتقاد از منتقدان بي‌انصاف جشنواره بيست و نهم فيلم فجر، گفت: گروه‌هايي يك ماموريت دارند و آن اين كه به بهانه‌هاي واهي و در حوزه‌هاي مختلف بذر شك و ترديد بكارند تا جو بي‌اعتمادي و نگراني را بر مردم و به‌خصوص مؤمنين و نيروهاي اصلي انقلاب حاكم كنند.
به گزارش هنرنیوز به نقل از فارس، بيست و نهمين دوره جشنواره فيلم فجر، با حواشي فراواني به پايان رسيد و همان‌طور كه پيش‌بيني مي‌شد، بسياري از جريان‌هاي مخالف و مدعي، چون شمشير خود را آماده كرده بودند، به جاي نقد منصفانه و انتقاد منطقي، چشم بر همه ويژگي‌هاي جشنواره بستند و بي‌رحمانه بر هر آنچه اتفاق افتاده بود تاختند. 17 روز پس از پايان رسمي بيست و نهمين دوره جشنواره فيلم فجر، با "جواد شمقدري " معاون امور سينمايي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، پيرامون برپايي جشنواره و هجمه‌هاي مختلف عليه سينماي ايران، جشنواره فيلم فجر و عملكرد معاونت سينمايي دولت دهم، به صحبت پرداخته‌ايم كه از نظر مي‌گذرانيد؛
* اين دوره از جشنواره فيلم فجر، علي‌رغم اين كه پيش و در حين برپايي، براي همه رسانه‌ها و منتقدان جذابيت‌هاي زيادي داشت، اما پس از آن، گويا به مذاق بسياري از افراد خوش نيامده به طوري كه حتي يك نكته مثبت در برپايي جشنواره پيدا نمي‌كنند. البته برخي از اين گروه‌ها بنا به مسائل و كشمكش‌هاي قبلي، پيش از شروع جشنواره هم مشغول حاشيه‌سازي بودند و برخي ديگر، با ديدن برخي فيلم‌هاي جشنواره خوراك لازم را براي تاختن، پيدا كردند. ارزيابي شما از اين تلاش طاقت‌فرسا براي زدن "معاونت سينمايي " و "جشنواره فيلم فجر " چيست؟
- واقعيت اين است كه در شرايطي كه دولت مردمي و انقلابي آقاي دكتر احمدي‌نژاد در همه زمينه‌ها به لطف الهي و تحت رهبري حكيمانه رهبر معظم انقلاب اسلامي و با حمايت مردم، راه‌هاي پيشرفت و عمران و عزت استقلال را طي مي‌كند، گروه‌هايي به بهانه‌هاي واهي و در حوزه‌هاي مختلف بذر شك و ترديد مي‌كارند تا جو بي‌اعتمادي و نگراني را بر مردم و به‌خصوص مؤمنين و نيروهاي اصلي انقلاب حاكم كنند. در راستاي همين برنامه است كه متأسفانه ديده مي‌شود گروه‌هايي از حاشيه‌سازان، با عينك بدبيني و قضاوت‌هاي غيرمنصفانه ارزش‌هاي جشنواره 29 فجر و برنامه‌هاي متعدد آن و همچنين فيلم‌هاي سينمايي اين دوره را يكسره به زير سئوال مي‌برند و ظاهراً از ايجاد اين بدبيني و سياه‌نمايي غير واقعي لذت مي‌برند و شايد فكر مي‌كنند با اين روش كه دل‌هاي مؤمنين و وفاداران نظام را بلرزانند، براي خود حسناتي ذخيره كرده‌اند.
* يعني شما با انتقاد خارج از دايره سياه‌نمايي مشكلي نداريد؟
- خير و اتفاقا انتقاد راهگشا در هر شرايطي كمك‌حال ما است. در واقع مي‌خواهم بگويم كه سينماي ايران و جشنواره فيلم فجر كه آينه انعكاس دهنده آن است، يك پديده منفصل از ديگر حوزه‌هاي فرهنگي نيست و از طرفي جشنواره امسال و فيلم‌هاي توليد شده در سال 89 كه براي نمايش به جشنواره فيلم فجر رسيده‌اند، يك حلقه منفصل از روند سينماي ايران محسوب نمي‌شوند كه بخواهيم نقاط ضعف آنها را جداگانه مورد ارزيابي قرار دهيم. اگر بخواهيم يك قضاوت عادلانه و منصفانه داشته باشيم براي هر ادعاي خود بايد شاخص‌هايي بياوريم و نمي‌توان در خلاء و فضايي وهم‌انگيز و بدون شاخص، به قضاوت درست دست يافت.
* شايد بيشتر منتقدان بر اساس وعده‌هاي از پيش داده شده، به اين نتيجه مي‌رسند كه عملكرد مطلوب آنها رقم نخورده است اما در بسياري از موارد، واقعا متر و معياري براي قضاوت و حمله وجود ندارد و صرفا حكم به "عملكرد ضعيف " مي‌دهند...
- در همان موارد هم درست قضيه را موشكافي نمي‌كنند و برعكس جلوه مي‌دهند! به عنوان مثال متأسفانه ديده مي‌شود افزايش توليدات سينماي ايران را كه بايد به عنوان يك شاخص ارزشمند محاسبه كرد كم كم در بعضي اذهان منفي جلوه مي‌دهند. من مي‌گويم چگونه است از امنيت شغلي مي‌ناليم و وقتي توليدات دو برابر شده (كه نتيجه آن افزايش دو برابري فرصت كاري است و به تعبير ديگر، كاهش بيكاري در سينما است) اين نتيجه ساده، مثبت ارزيابي نمي‌شود؟ يا وقتي از هجوم شبيخون فرهنگي دشمن مي‌ناليم و از كمبود محصولات فرهنگي و توليدات داخلي شكوه مي‌كنيم، پس چگونه است وقتي هنرمندان و نويسندگان و سينماگران ايراني دست به كار مي‌شوند تا بخشي از حجم محصولات سينمايي در دسترس مخاطبان ايراني را با توليدات داخلي و بومي پوشش دهند از اين اقدام مثبت حرفي به ميان نمي‌آيد؟
* همين تنوع را هم به پاي مديريت سينمايي نمي‌نويسند. يعني علي‌رغم آن كه دم از لزوم دوري دولت از دستوري كردن فعاليت سينماگران مي‌زنند، در اينگونه موارد - چون بحث حمله به معاونت سينمايي مطرح است و دستمايه‌اي ندارند- به اين قائل مي‌شوند كه مديريت سينما بايد براي فعاليت سينماگران چارچوب درست كند تا آنها فعاليت كنند و معاونت سينمايي حاضر در اين كار قصور دارد و هر چه هست فعاليت خود سينماگران است!
- ما كه در اين موارد ادعايي نداريم. ما فقط بايد فضاي مساعد را براي فعاليت سينماگران فراهم كنيم و نه اين كه كيفيت خوب تك تك فيلم‌هاي موفق را به پاي خودمان بنويسيم يا در خلق آنها نقش داشته باشيم. من تعجب مي‌كنم از برخي از اين اظهارنظرهاي مدعيان و متخصصان نقد! اتفاقا من حركت فيلمسازان ايراني را خودجوش ارزيابي مي‌كنم. در واقع اگر به محتوا و كيفيت و تأثيرات مثبت كارها نگاهي بيندازيم، سينماگران ايراني امسال يك حركت خودجوش و ارزشمند را شروع كردند و آن پرداختن به سوژه‌ها و موضوعات مختلف كه نهايتاً رنگين كمان فرهنگي ايران اسلامي رخ نمود به طوري كه در اكثر موضوعات مهم و استراتژيك يك يا چند اثر مناسب داريم. موضوعاتي از قبيل مقاومت اسلامي ، دفاع مقدس، تحكيم خانواده، فرهنگ و تمدن ايراني، بازگشت به هويت ديني و ايماني، فيلم‌هاي سياسي و توجه به ابعاد مختلف جنگ نرم، و موضوعات ديگري كه هر كدام ذائقه‌اي را پوشش مي‌دهد و قانع مي‌سازد.
* با شاخصهاي تعريف شده و مشخص، معاونت سينمايي پاي عملكرد خود در دوره بيست و نهم جشنواره مي‌ايستد؟
- مديريت جديد در معاونت سينمايي با افتخار از روند تحولات خود ياد مي‌كند و اين را بر اساس شاخصهاي روشن و شفاف كه هر منصفي هم مي‌تواند به‌خوبي به قضاوت آن بنشيند، ياد مي‌كند.
* فكر مي‌كنيد مهم‌ترين دستاورد امسال جشنواره فيلم فجر چه بوده است؟
- امسال پس از يك دوره طولاني بيش از ده سال - كه بسياري از فيلم‌ها گرفتار ابتذال، سطحي نگري و لودگي شده بودند- با همت فيلمسازان، جهش بزرگي در راستاي فاصله گرفتن از اين نوع سينماي كم‌ارزش ديده مي‌شود.
* برخلاف دوره گذشته، در اين دوره جشنواره فيلم‌هاي شاخص نيز كه تحسين همگان را به دنبال داشته‌اند، جملگي از اداره نظارت و ارزشيابي شما پروانه ساخت گرفته‌اند و حمايت شده‌اند...
- بله، اكثر فيلم‌هاي ارزشمند اين دوره فيلم‌هايي است كه با حمايت جدي معاونت سينمايي به ثمر رسيد و بعضي از اين آثار، سال‌هاست كه در بايگاني نويسندگان آن خاك مي‌خوردند اما در اين دوره شناسائي و حمايت شدند و نهايت ساخته و ارائه شدند.
* و در مقابل انتقادهاي سالم و سازنده دلسوزان فرهنگ و هنر كشور چه مي‌گوئيد؟ آنها كه اتفاقا حرف‌شان با ديروز شما كه منتقد بسياري از كم‌داشت‌هاي محتوايي سينماي ايران بوديد، يكي است؟...
- روشن است كه نمي‌توان به يكباره به همه توقعات و خواسته‌هاي دلسوزان و علاقمندان فرهنگ انقلاب و اسلام پاسخ مثبت داد. به هر حال سال‌ها طول كشيده كه شرايط فرهنگ و سينماي ما به اين روز گرفتار شده و درست كردن اين شرايط يك شبه صورت نمي‌گيرد ولي اگر يك جهش قابل توجه در اصلاح امور ديده مي‌شود، اين بي‌انصافي‌ها و قضاوت‌هاي عجولانه و بعضاً خشم‌آميز ديگر چه معنائي دارد! گاه احساس مي‌شود اين اعتراضات و بيانيه‌هاي بي مبنا و غير منصفانه بيشتر ريشه در رقابت‌هاي سياسي و تسويه حساب‌هاي گروهي و شخصي و نگرشي دارد. من بارها اعلام كرده‌ام چندان تمايلي ندارم به روند اتفاقات فيلمسازي و اهداف و برنامه‌ها و نتايج فيلمسازي دوره اصلاحات كه تاكنون نيز ادامه دارد بپردازم و بيشتر علاقمند هستم با ايجاد جو اعتماد و همدلي و دلسوزي به اصلاح روند فيلمسازي در ايران اسلامي بپردازم كه به نظر مي‌رسد شيوه درست‌تري است همچنان كه فيلمسازان عزيز هم در سالجاري با توليدات خوب خود پاسخ مثبتي به اين سياست‌ها نشان دادند. ولي ناچارم شما را به يك قضاوت در سه مقطع سال‌هاي 79-83 و 86 و 89 دعوت كنم اميدوارم اين مقايسه كسي را نرنجاند اما براي اطمينان همه كساني كه به سلامت فكري و شادابي فضاي فرهنگي و هم‌سوئي آن با ارزش‌هاي اخلاق مداري و دين آگاهي و اميدآفريني مي‌انديشند، فقط به يك مورد اشاره مي‌كنم. در حالي كه درسال 79 و در بخش مسابقه سينماي ايران تنها 5 فيلم است كه رويكرد اخلاق‌مدار و خانواده‌گرا و مرتبط با اهداف نظام دارد و اين تعداد در سال 83 به 7فيلم و در 86 به 12فيلم مي رسد. در سال 89 تعداد اين نوع فيلم‌ها به 30فيلم بالغ مي‌شود.
* چشم‌انداز شما براي ارتقاي اين زمينه در آينده سينماي ايران چيست؟
- بنياد سينمايي فارابي به عنوان وكيل مردم مومن و انقلابي ايران موظف است از آثاري ارزشمند كه اهداف بلند نظام انقلاب اسلامي را دغدغه اصلي كار خود قرار داده حمايت نمايد و مركز گسترش سينماي مستند تجربي و نيمه حرفه‌اي نيز خود را موظف به پاسداري از همين اصول مي‌داند. فيلم‌ها و آثاري كه توسط اين دو نهاد فيلمسازي معاونت مورد حمايت قرار گرفته‌اند بدون استثناء اكثر آنان جزو كارهاي شاخص و ارزشمندي است كه براي سينماي ديني و اخلاق گرا و ارزشمند و به معناي ساده‌تر فيلم‌هاي خوب ما افتخار آفريده‌اند. برخلاف دوره‌هاي گذشته كه حتي بعضي فيلم‌هاي توقيف شده در آن دوران با حمايت اين دو مركز شكل گرفته است دردوره جديد هيچ فيلمي كه بخواهد در راستاي اهداف سياه‌نمايي و غير فرهنگي كاركردي داشته باشد مورد حمايت اين دو موسسه معاونت قرار نگرفته است. چطور اين اقدامات مثبت ديده نمي‌شود!؟
* گويا از منتقدان دل پرخوني داريد...
- باز هم تكرار مي‌كنم كه پذيراي نقدهاي اصولي و راهگشا هستم اما متأسفانه بعضي‌گويي فقط با منفي بافي و گزارشات معوج و مغشوش و عيب جوئي احساس فرهنگي بودن مي كنند و از اينكه نقاط مثبت و تحولات اصلاح‌گرايانه را ببينند و از فيلم‌هاي ارزشمند ياد كنند و آنها را به مخاطبان خود معرفي كنند طفره مي‌روند. من اميدوارم كساني كه به عنوان دغدغه هاي انقلابي و اسلامي تا كنون به سياه نمايي فعاليت هاي مديريت جديد معاونت سينمايي دست به قلم برده‌اند ديگر از اين روش دست بكشند و اين ماموريت را به همان جريانات شبه ماسوني وابسته به‌خارج و طرفدار فتنه بسپارند كه آنها به‌خوبي از عهده اين كار برمي‌آيند!
گفت‌وگو از: علي افشار
