حجت الاسلام رسول جعفریان نویسنده، محقق و تاریخ‌پژوه از تصحیح قدیمی‌ترین سفرنامه حج فارسی خبر داد و گفت: این سفرنامه را بعد از سفرنامه ناصرخسرو می‌توان قدیمی‌ترین سفرنامه حجی دانست که یک عالم فارسی زبان که از فقهای اهل بخاراست در سال۵۲۲ هجری قمری تالیف کرده است.
وی ادامه داد: در دوان گذشته سنتی وجود داشت که وقتی شیخی به همراه مریدانش قصد سفر حج می‌کردند، به هر شهری که می‌رسیدند به تمامی زیارتگاه‌های شهر نیز سر می‌زدند و اعمال زیارتی آن را به جا می‌آوردند. این سفر نامه که توسط برهان الدین مشهور به ابن معازه نوشته شده است شرحی است از آنچه راوی در شهرهای بخارا، مرو، سرخس،بسطام، ری، همدان، کرمانشاه، کوفه و مکه به ویژه در ارتباط با اماکن زیارتی آن مشاهده کرده و انجام داده است.
جعفریان افزود: در این سفرنامه جدای از امکان زیارتی، گزارشی از جغرافیای هر شهر و مکان که راوی در آن حاضر بوده است در کنار شرح حالی از علمای آن شهر درج شده است. در کنار اینها یک دوره اصول عقاید هل سنت در کنار بیان مناسک حج نیز توسط نویسنده در این اثر قرار داده شده است و به نظرم به این کار از نظر جغرافیایی رویه‌ای چند سویه داده است.
وی تاکید کرد: خانواده برهان الدین (راوی این کتاب) نیز از خانواده‌های مشهور بخارا بوده‌اند و پدرش نیز که یکی از فقهای بخارا به شمار می‌رفت، در سال ۸۳۶ ه.ق به دست گورخان قراختایی گردن‌زده شده است.
حجت الاسلام رسول جعفریان در حال حاضر استاد دانشکده تاریخ دانشگاه تهران است و از وی نیز تاکنون بیش از ۱۵۰ عنوان کتاب و مقاله منتشر شده است که وی به خاطر آنها تاکنون دوبار برگزیده جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی نیز شده است.
