در حالی که علویان صدر در آغاز هفته میراث فرهنگی از خبرنگاران دعوت کرد تا اخبار این هفته را پوشش دهند ، دیروز در نشست خود با فعالان میراث فرهنگی آنها را کذاب خطاب کرد و معاونش (مدیر دفتر کل ثبت آثار )نیز مدعی شد خبرنگاران بدون دعوت در جلسه حضور یافتند!



به گزارش هنرنیوز ، در پنجمين روز از هفته ميراث فرهنگی، مسعود علويان صدر معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري نشست مشترکی با سازمان هاي مردم نهاد میراث فرهنگی در کاخ گلستان برگزار کرد. این جلسه که قرار بود شنبه برپا شود، پس از لغوشدن در ساعات پایانی پنجشنبه شب و انعکاس این خبر در رسانه ها بار دیگر با دعوت و اصرار سازمان میراث فرهنگی دیروز یکشنبه با حضور گروه اندکی از فعالان میراث فرهنگی برگزار شد. این در حالی است که علویان صدر در ابتدای سخنانش به گونه‌ای لغو این جلسه را به فعالان میراث نسبت داد و گفت:شما گفتید به جلسه نمی‌آیید ما گفتیم خوب نیایید، دوباره گفتید علاقه‌مندید در این جلسه شرکت کنید، گفتیم خوب تشریف بیاورید.



***تشکل های نیمه دولتی تشکیل شود!



در ابتدا این مراسم کوچکیان فرد اعلام کرد: خانه تشکل ها در سازمان ميراث فرهنگي شکل خواهد گرفت و سازمان های مردم نهاد، افرادی را انتخاب و به عنوان مجمع اداره کننده خانه تشکل ها، به سازمان معرفی خواهند کرد. اين خانه را مي‏توان در تهران به صورت پايلوت ايجاد و سپس در مراکز استاني و سراسر کشور گسترش داد.

از نکات جالب این نشست سخنان حسين کوچکيان فرد و پیشنهاد تشکیل سازمانهای نیمه دولتی برای فعالیت درعرصه میراث فرهنگی بود.

وی دراین باره گفت: تشکيل سازمان هاي مردم نهاد نيمه دولتي يکي از سياست هاي اصلي سازمان ميراث فرهنگي است . تشکل هاي نيمه دولتي ترکيبي از تشکل های مردمی و سازمان های اجرايی خواهند بود.



سازمان میراث فرهنگی برای اولین بار در کارنامه فعالیت خود پس از این همه سال نشستی با دوستداران میراث فرهنگی برگزار کرده حال این سوال مطرح می شود که وقتی سازمان توان برقراری ارتباط با تشکلهای میراث فرهنگی را ندارد چه نیازی به تشکیل سازمان‌های نیمه دولتی است؟ و اصلا سازمان تاکنون چه گام‌هایی در راستا تعامل با سمن های فعال برداشته است که اکنون می‌خواهد به این زیر مجموعه گروه‌های جدیدی را اضافه کند؟

کارنامه دولت در 30 سال گذشته نشان داده است، دولت عاجز از ساخت NGOها بوده است و نهایتا این گونه NGO هابیش ازیکسال ونیم دوام نداشتند و اگر هم داشته‌اند نهایتا با توجه به ماهیت سازمان‌های مردم نهاد و هزینه‌هایی که دولت برای آنها کرده ،این سمن ها هرگز خواسته‌های دولت را محقق نکرده اند زیرا سازمان مردم نهاد برخاسته از دل مردم است و نقش رابط رابین جامعه و دولت دارد و نمی تواند خود را با سیاست های دولت همراه کند.

یکی از فعالان میراث فرهنگی درباره طرح تشکیلNGOها از سوی سازمان میراث فرهنگی ضمن اشاره به اینکه کانون فرهنگی مساجد با پیشنهاد سازمان ملی جوانان طی سالهای 86 – 85 به NGO تبدیل شدند ، اظهار کرد : کار به جایی رسید که وقتی حاج آقا مسجد از همین بچه‌ها می خواست تا کاری را اجرا کنند ، آنها بلافاصله می گفتند باید به تصویب شورای مرکزی کانون فرهنگی مسجد برسد، بنابراین بعد از این تجربه یا عمداً اعتبار خیلی از این کانونها تمدید نشد یا اینکه آن بچه‌ها را از مسجد بیرون کردند. این ماجرا در حوزه های دیگر قابل تکرار است . ماهیت NGO از پایین به بالا است و هر نوع نگاهی از بالا به پایین به سازمان های مردم نهاد به دلیل از بین بردن بدنه دموکراتیک و نقش ساختاری این سازمانها موجب از هم گسستن این نهادها می‌شود.



*** سازمانهای غیردولتی نمایندگان وجدان اجتماعی

در این نشست بابک مغازه‌ای دبیر انجمن کهن دژ( همدان ) به نمایندگی از سازمانهای مردم نهاد فعال در حوزه میراث فرهنگی به ارائه گزارشی از فعالیتهای این نهادها پرداخت .

وی سازمانهای غیردولتی را نمایندگان وجدان اجتماعی دانست و در خصوص نقش و جایگاه این سازمانها گفت : حرکت سمن‌ها و سازمان نباید روندی دو مرحله‌ای شامل تصمیم‌گیری و اجرا باشد.بلکه روند فعالیت اجرایی چند مرحله‌ای و شامل تصمیم‌سازی، ظرفیت‌سازی، توانمندسازی، تصمیم‌گیری اجرا و نظارت باشد که در این فرآیند سازمان‌های غیردولتی در بخش تصمیم‌سازی ، ظرفیت‌سازی و توانمندسازی نقش مهمی را می‌توانند ایفا کنند.

مغازه‌ای ادامه داد: در بحث نظارت و بررسی سازمان‌های مردم نهاد به عنوان نمایندگان وجدان اجتماعی نقش مهمی را ایفا می کنند و در عین حال برونداد نظرات مردم را می‌توانند به بخش‌های خصوصی و دولتی مجری منتقل کنند.



*** وقتی از زمین باران می بارد // نظارت از ما، اجرا از شما !



پس از اظهار این سخنان ،آتوسا مومني، مدير دفتر ثبت آثار سازمان ميراث فرهنگي به عنوان سخنران بعدی گفت: ما نمی خواهیم شما NGO ها نقش نظارتی داشته باشید . شما بازوی اجرایی هستید، نظارت را به ما محول کنید . سازمان های مردم نهاد بايستی امور اجرايي را عهده دار شوند و ادارت کل ميراث فرهنگی در شهرستان ها فقط امور نظارتی را به عهده بگیرند.

مدير دفتر ثبت آثار سازمان ميراث فرهنگي در حالی این سخنان را برزبان جاری ساخت و سعی داشت دوستداران میراث فرهنگی در چارچوب سیاستهای سازمان حرکت کنند که از لحاظ مالی و حقوقی، سمن‌ها با محدودیت‌های بسیاری مواجه هستند. از سویی دیگر سازمانهای مردم نهاد به عنوان نمایندگان اجتماعی در جمیع فعالیت‌های می‌توانند حضور داشته باشند.آنها افرادی برخاسته از دل مردم هستند که وظیفه دیده‌بانی و رصد احقاق حقوق اجتماعی را برعهده دارند و به انتشار گزارش از طریق رسانه‌ها می پردازند. این انتشار به معنای مخالفت با دولت نیست بلکه به عنوان نظارت مردمی لازمه پایداری جامعه مدنی است و هر شهروندی می‌تواند این کار انجام دهد.در واقع اجرا برعهده دولت و نظارت برعهده سازمانهای مردم نهاد است.



*** هزار وعده خوبان یکی وفا نکند

علویان صدر نیز در این جلسه وعده هایی را مطرح کرد که از این پس با کمک سازمانهای مردم نهاد فعال در حوزه میراث فرهنگی محقق خواهد شد .این وعده ها به شرح زیرند:

1-ثبت آثار معنوی وغیرمعنوی، منقول و غیرمنقول با کمک NGO ها

2-تکمیل پرونده‌هایی در حوزه میراث

3-همکاری در طرح‌های فرهنگی

4-بزرگداشت مناسبت‌ها و سالگرد ها و آیین ها

5-احیا بافت‌های تاریخی به کمک NGO ها و با در اختیار قرار دادن خانه‌های تملک شده بافت‌های تاریخی به NGO ها

6-تأسیس دبیرخانه مرکزی در شیراز

اما وی به عنوان یک مقام مسوول اصلا اشاره نکرد چگونه، کی و کجا و با چه مساعدت مالی سازمان‌های مردم نهاد را در تحقق این مهم یاری خواهد کرد .



*** سوالات چالشی نپرسید

پس از این سخنان جلسه پرسش و پاسخی با حضور نمایندگان فعال میراث فرهنگی که بسیاری از آنها گروه‌های نا آشنا و تازه کار بودند ، آغاز شد .

در این جلسه علویان صدر به همراه آتوسا مومنی بر روی صندلی هایی در بالای سن نشستند و پرسش و پاسخ به صورت میزگرد وبرگزار نشد .

در اين لحظه، مجری برنامه با تاکید براینکه سوالات باید به صورت مکتوب ارائه شود از حاضران خواست تا از طرح پرسش های چالشی خوددرای کنند.

در این مرحله علویان صدر سعی داشت توپ را در زمین حریف بیاندازد. وی بارها از موضع بالا تاکید کرد چرا شما فعالان از ما درخواست برگزاری نشست نکردید؟ چرا شما ما راهمراهی نکردید؟ وقتی که سازمان با این همه مشکل روبرو بود شما کجا بودید؟ در این زمان یکی از حاضران گفت : چرا همیشه ما باید به سمت شما بیاییم ، چرا هیچگاه شما سعی در نزدیکی به ما نداشتید .



علویان صدر درحالی که سعی داشت خونسردی خود را حفظ کند، در همان ابتدای جلسه و درپاسخ به یکی از فعالان میراث فرهنگی به طور غیر مستقیم وی را تهدید کرد و گفت: هرکنشی یک واکنش دارد . اکنون حرکات دوسویه ما باید بر پایه تعامل باشد و ما باید ادبیات صحبت کردن را پیگیری کنیم .

علويان صدر در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران حاضر در درباره تخریب بافت تاریخی شیراز گفت :این جلسه متعلق به سازمان های مردم نهاد است و شما باید برای دريافت پاسخ پرسش های خود در روزهای آينده به معاونت مراجعه کنید.

خبرنگار مربوطه از فتوشاپی خواندن گل سنگ های تخت جمشید توسط سازمان سخن گفت که علویان صدر این سخنان را تایید کرد. در همین زمان یکی از خبرنگاران گفت در زمان عکاسی در آن محل حضور داشته و عکس ها فتوشاپی نیست.

علویان که از حضور خبرنگاران عصبانی بود، خطاب به آنها گفت :آیا واقعا بافت تاریخی شیراز تخریب شده است؟

وی که انتظار نداشت خبرنگاران متفق القول بگویند بله ، آنها را کذاب نامید و گفت : این اخبار کذب محض است و کسانی که این اخبار رامنتشر می کنند، کذابند .

وی تاکید کرد هیچ بخشی از بافت تاریخی خراب نشده اما خبرنگاران همچنان برتخریب 4 خانه تاریخی مربوط به دوران قاجار و پهلوی اصرار داشتند . در این هنگام یکی از آنها گفت : نه تنها این تخریب صورت گرفته بلکه گذرگاه معروف خانقاه احمدی نیز به بهانه رفع معضلات اجتماعی تخریب شده است.

در این هنگام مومنی خطاب به خبرنگاران، گفت : چه کسی شما را دعوت کرده ،با حضور خبرنگاران، جو متشنج می شود و حق نمايندگان سازمان های مردم نهاد که از شهرهای دور و نزديک به تهران آمده اند، تضعيف می گردد.

علویان صدر هم سخنان وی را تایید کرد و گفت : این نشست رسانه‌ای نبوده است.



در حالی این سخنان مطرح شد که NGOهای حاضر شیراز حتی حاضر نشدند سخنان قبلی خود مبنی برتخریب بافت تاریخی شیراز را تایید کنند و همچنان به سکوت ادامه دادند.



*** تخریب چند خانه قدیمی اشکالی ندارد!

علويان صدر در توجيه تخريب بافت تاريخي شيراز گفت: تا کنون اجازه دخل و تصرف در بافت هاي تاريخي را از دستگاه های مختلف گرفته بوديم، اما در نهايت به نتيجه مطلوب دست نيافته و اين بافت ها به مجموعه هايی متروک تبديل شدند.

وی تاکید کرد: بايد روح زندگی در بافت های تاريخی جريان يابد و با توجه به امتيازاتی که طرح توسعه حرم شاه چراغ برای بافت تاريخی شيراز ايجاد می کند، مخالفتی با روند فعلی نداريم.

علويان صدر خاطرنشان کرد: در طرح توسعه حرم شاه چراغ به خانه های تاريخي موجود در بافت تاريخی شيراز آسيبی وارد نمی شود و معابر و جاده ها اصلاح می شود.

معاون میراث فرهنگی گفت :تخريب چند خانه قديمی در ازای نکات مثبت کسب شده حاصل از توسعه حرم شاهچراغ چندان مهم نيست.

در این هنگام يکی از سازمان های مردم نهاد به مقاوتشان در برابر تخريب بنای امام زاده‌ای در کاشان و احضارش به دادگاه اشاره کرد و گفت : متاسفانه مسئولين ميراث فرهنگی به جای همراهی یا تقدير از تلاش های ما درجهت حفظ آثار ملی با ارسال نامه ای به مسئولين قضايی ،این کار سازمان های مردم نهاد را بدون کسب نظر از ميراث فرهنگی اعلام کرده بودند.

وقتی علویان صدر در این زمینه اظهار بی اطلاعی کرد . خبرنگاری گفت : شما حتی از تخریب ها خبر هم ندارید .علویان صدر نیز خطاب به او گفت : شما قصد شانتاژ خبری دارید.

دراین هنگام مومنی با لحنی خاص خبرنگارمربوطه را خطاب قرار داد و گفت : ما شما را تحمل کردیم . شما با سوء نیت سوال می پرسید و نباید دراین جلسه حضور داشته باشید.

در این هنگام خبرنگاران سالن را به نشانه اعتراض ترک کردند.

خبرنگارهنرنیوز نیز در هنگام خروج به مومنی توضیح داد:خبرنگاران در ابتدای این هفته از سوی شخص علویان صدر برای پوشش اخبار هفته میراث فرهنگی دعوت شدند و حضور آنها بدون هماهنگی نبوده است .

وی به علویان صدر هم گفت : ما وظیفه انتقال اخبار را داریم . حال اگر خبر تخریب بافت تاریخی از سوی شما تکذیب می‌شود ، گروهی هستند که این اخبار را تایید می‌کنند، ما کذاب نیستیم . وظیفه ما انتقال اخبار از سوی هر دوطرف دعوا است .



***تفرقه بینداز و حکومت کن

بعد از خروج خبرنگاران علویان صدر خطاب به حضار می گوید : من تازه متوجه شدم عامل دوری ما از یکدیگر کیست ؟ این خبرنگاران هستند که باعث این تفرقه ها شده اند .وی می گوید برخی از خبرنگاران به لباس فعالان میراث در می‌آیند تا با نزدیکی به دوستداران میراث اخباری را دریافت و به نفع خود انتقال دهند. در این هنگام دوستداران میراث با سکوت سخنان وی را تایید می کنند اما همین گروه‌های کوچک فراموش کرده اند که وقتی وعده های سازمان محقق نمی شود و یا فریاد انان مبنی برتخریب ساختمانهای تاریخی به جایی نمی رسد این خبرنگاران هستند که با انتقال اخبار آنها جلو برخی از تخریب ها را می گیرند.

حال این سوال مطرح می شود که آیا نشست مسئولين ميراث فرهنگي با سازمان های مردم نهاد و تلاش آنها برای جلب نظر NGO ها از طریق تطمیع و دادن وعده‌های بسیار بدون مشخص کردن زمان تحقق بیانگر آن نیست که اندک صدایی که از دل این دوستداران میراث بیرون می اید با این وعده‌ها قرار است خاموش شود. آیا عدم حضور فعالان برجسته میراث و تحریم این نشست به دلیل لغو بدون عذرخواهی سازمان و دعوت سمن‌هایی کوچک و گمنام و دادن وعده به آنها آینده خوبی برای تعامل بین سازمان میراث فرهنگی و دوستداران واقعی میراث را رقم خواهد زد ؟



مریم اطیابی