استاد دانشگاه علامه طباطبايي در حوزه روابط بينالملل، رسانههاي ديجتالي و مكتوب به ويژه كتاب را ابرازهاي قدرتمند كشورهاي توسعهيافته در حوزه جنگ نرم دانست.
به گزارش هنرنيوز به نقل ازايبنا، نشست «سازوكارها و راهكارهاي فرهنگي مقابله با جنگ نرم» صبح امروز، يازدهم مرداد ماه در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، با حضور محمدرضا مرندي، مشاور وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و رييس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، سيدجلال دهقان، استاد دانشگاه علامه طباطبايي، سيدسعيدرضا عاملي، دانشيار گروه ارتباطات دانشگاه تهران و جمعي از دانشجويان و اصحاب رسانه برگزار شد.
سيد جلال دهقان، جنگ ايدئولوژيك را يكي از مفاهيم اساسي در طول جنگ نرم دانست و افزود: مهمترين هدف جنگ ايدئولوژيك تاثيرگذاري بر اذهان افراد است. اين جنگ به اصطلاحات ديگري نظير جنگ فرهنگي، شبيخون فرهنگي، استعمار فرهنگي و استعمار فرانو معروف است كه در كتابها و رسانهها به آنها اشاره شده است.
وي جنگ نرم را يك منازعه اجتماعي و سياسي خشونتآميز دانست و توضيح داد: خشونت فيزيكي برخلاف جنگ سرد در جنگ نرم ديده نميشود و اين نوع خشونت، عريان و آشكار نيست. اعمال اين نوع خشونت از ديگر رسانههاي گوناگون ديجيتالي و مكتوب در حوزههاي گوناگون صورت ميگيرد. دهقان، مهمترين ويژگي جنگ نرم را خفي و پنهان بودن آن به شمار آورد و افزود: قدرت پنهان، قدرتي است كه طرف مورد اعمال قدرت واقع شده، آگاهي از آن ندارد و دچار نوعي ناخودآگاهي است. اين قدرت، تهديد و تطميع نيست، بلكه شامل اغنا ميشود.
وي يكي از راههاي اعمال قدرت آمريكا را سوژهسازي از طريق گفتمان رسانههاي ديجيتالي، كتابها، راديو و تلويزيون برشمرد و اظهار داشت: براي نمونه، طرح ادعاي تروريست بودن ايرانيان از طريق رسانههاي صوتي، تصويري و مكتوب آمريكا مطرح شده و ناخواسته تروريسم در انظار به ايران اطلاق ميشود. حتي در كتاب آسماني مسلمانان درباره تفاوت ميان منافقان و كفار سخن رانده شده و خداوند انسان را به شدت از منافقان برحذر داشته است. جنگ نرم براساس متون قرآن كريم نوعي شرك خفي محسوب ميشود.
دهقان در ادامه درباره ابزارهاي گوناگون فرهنگي در رسانههاي ديداري، دانشگاهها و كتابها اظهار داشت: در گذشته اين امر مطرح ميشد كه رسانهها واقعيات را بازنمايي ميكنند؛ در حالي كه امروز مهمترين فعاليت رسانهها واقعيتسازي است. يعني بازسازي واقعيتي كه علمي نيست.
همچنين محمدرضا مرندي، مشاور وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و رييس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با بيان مثالي از واقعه كربلا براي آشكارسازي جنگ نرم توضيح داد: ظاهر قيام عاشورا نوعي جنگ سرد عليه حكومت يزيد محسوب ميشود؛ در حالي كه در پس پرده قيام امام حسين(ع) نوعي جنگ نرم عليه دشمنان رخ داد و ظاهراً يزيديان بر سپاه امام حسين (ع) پيروز شدند.
وي با اشاره به اين كه در ادعيه امام سجاد (ع) نمونههايي در قالب جنگ نرم بيان شده، تشريح كرد: تاكنون در حوزه جنگ و قدرت نرم در كشور و ديگر كشورها نيز آثار زيادي تاليف و فعاليتهاي زيادي از سوي رسانهها صورت گرفته است.
سپس محمدحسين ساعي، قائم مقام مركز افكارسنجي پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با اشاره به آنچه درباره جنگ نرم در كتابهاي گوناگون نگاشته شده، افزود: براساس متون كهن و نوين، جنگ نرم داراي سابقه و قدمت چند هزار ساله است و صرفاً نبايد به دوره مدرن اطلاق شود.
وي با اشاره به مستندات تاريخي و تاليفات متعدد در سراسر دنيا، باهوشترين سياستمداران را عناصر وابسته به وزارتخانههاي مستعمراتي انگلستان دانست و اظهار داشت: در كتابهاي غربي و حتي نگاشتههاي مورخان ايراني نيز بيان شده كه مسيونرهاي مذهبي غربي تلاش زيادي براي احاطه بر كشورهاي گوناگون دنيا صورت داده و نقش پررنگي در تاريخ ايفا كردهاند. در بسياري از كشورهاي مستعمره، به سرعت رسانهها راهاندازي شده است. در ابتدا روزنامهها و سپس كتابها و تاسيس شبكههاي تلويزيوني انجام شده است.
ساعي، چاپخانهها را يكي از ابزارهاي همراه ارتشها در فتح كشورهاي گوناگون برشمرد و بيان داشت: براي نمونه ارتش ناپلئون در فتح كشور مصر در ابتدا نشريه داخلي عربي را براي آنها راهاندازي كرد و در حوزه زبان فارسي در كشور هند نشريات و روزنامههايي از سوي نويسندگان و هنرمندان باسواد آن دوران تاليف شد.
اين استاد دانشكده خبر درباره كتاب خاطرات «مستر همفل» توضيح داد: در يكي از فصول اين نوشتار بيان شده كه برنامههاي مستعمراتي كشورهاي خاورميانه تا انتهاي قرن بيستم تدوين شده و به اعتقادات مذهبي مسلمانان و چگونگي رسوخ در آنها نيز در اين كتاب اشاره شده است.
ساعي با اشاره به تاليف كتابهايي با 50 هزار شمارگان و خريد آنها از سوي سازمان جاسوسي آمريكا براي استراتژيهاي استعماري خود اظهار داشت: هماكنون اسناد ويژهاي از سوي نويسندگان گوناگون در حوزه فعاليتهاي جنگ نرم آمريكا در دست است.
در حاشيه برپايي نشست «سازوكارها و راهكارهاي فرهنگي مقابله با جنگ نرم» كه تا ظهر امروز، يازدهم مرداد ماه ادامه دارد، نمايشگاه كتابي در حوزه قدرت و جنگ نرم از سوي انتشارات دانشگاه امام صادق (ع) برگزار ميشود. برخي از اين كتابها شامل «قدرت نرم؛ مردم دولتها و اعتماد»، «قدرت نرم جمهوري اسلامي ايران»، «قدرت نرم؛ سرمايه اجتماعي»، «قدرت نرم در روابط بينالملل» و «قدرت نرم در نبرد نامتعارف» هستند.