محبوبه الهی:
چیرگی فرهنگی از طریق انتقال پوشاک صورت میگیرد
تاريخ : شنبه ۴ دی ۱۳۸۹ ساعت ۱۰:۲۵
مدیر گروه رشته طراحی و دوخت دانشکده فنی دخترانه شریعتی گفت: یکی از مهمترین مؤلفههای مرتبط با هویت، پوشاک افراد جامعه است که بیشک با دیگر عناصر، ارتباطی تنگاتنگ دارد، از آنها اثر میپذیرد و بر آنها اثر میگذارد.
به گزارش هنرنیوز، در یادداشتی که در اختیار پایگاه خبری هنرنیوز قرار گرفت نوشت: تاکید پوشاک، مهمترین و مشخصترین مظهر قومی و سریعالانتقال و بارزترین نشانه فرهنگی است که به سرعت تحتتأثیر پدیدههای فرهنگپذیری بین جامعههای گوناگون انسانی قرار میگیرد؛ حتی عدهای معتقدند که چیرگی فرهنگی و سلطهپذیری در وهله اول از طریق انتقال پوشاک صورت میگیرد و میتوان با تغییر پوشاک افراد یک جامعه، نوع زندگی آنها را نیز دگرگون نمود و تغییرهایی در ساختار زندگی اجتماعی آن جامعه ایجاد کرد.
جامهها نشاندهنده پایگاه اجتماعی، اقتصادی، مذهبی، شغلی و احوال روحی پوشندگان آنها و برتابنده تفاوتهای جنسی، سنی و جایگاه طبقاتی افراد در گروههای اجتماعی و قومی گوناگونند. نوع، جنس، رنگ، طرز دوخت، شکل و فرهنگ واژگان مربوط به تنپوشها با مجموعهای از ارزشها و معیارهای فرهنگی، اخلاقی و معنوی و باورهای دینی، مذهبی و آرمانی درآمیخته است.
هر قطعه از پوشاک، حامل اندیشهای است که عامل اصلی تولید و طراحی آن بودهاست. پیام موجود در هر قطعه لباس، ممکن است فقط جنبه کارکردی یا زیباشناختی داشته باشد و یا مجموعهای از رمزگان نمادین برای رساندن پیامهایی ژرف با معانی بزرگ فرهنگی، اسطورهای، اجتماعی و سیاسی را در خود داشتهباشد. این پیامسازی ممکن است در برههای از زمان برای عنصری خاص از جامهها ایجاد شده و یا از دیرباز با فلسفه لباس خاصی همراه بودهباشد.
در گذشته لباس مانند شناسنامه عمل میکرد؛ حال آنکه در جهان امروز هیچ اطلاعی از اصل و نسب انسانها به دست نمیدهد و فرد با پوشیدن یک لباس خاص، میتواند خود را عضوی از طبقهای دیگر، جا بزند.
به طور کلی پوشنده هر نوع لباس باید از عواقب نمادین لباس خود آگاه باشد و بداند که دیگران چگونه به واسطه این لباسها دربارهاش داوری میکنند. بیتوجهی به عواقب نمادین پوشش، گاه ممکن است افراد را با هویتهایی برخلاف واقع معرفی نماید.
در جهان پیشرفته امروز، فرد با گزینههای بسیاری روبهروست و همواره قواعدی وجود دارد که تعیین میکند او چه باید بپوشد. این قواعد، نظام پوشش را تضمین میکند و منشأ آنها ارزشهای نظام اقتصادی، قوانین دولتی، دین، الزامهای زیباشناسانه، تنوعطلبی، هویتهای جدید و هر منبع دیگری است که قدرت معنا و نظم بخشیدن به زندگی فرد را داشته باشد.