زنوزی جلالی در گفتگو با خبرنگار گروه کتاب و ادبیات هنرنیوز در خصوص مسئله ممیزی بعد از انتشار کتاب گفت: به هرحال هر دو شکل ممیزی چه پیش و چه پس از انتشار هر کدام مسائل خاص خود را دارند.
وی با بیان این مطلب افزود: شیوه ای که تا کنون رواج داشته اعمال ممیزی پیش از انتشار کتاب بوده که همواره مشکلاتی را در پی داشته است؛ همچون تاخیر در انتشار آثار، حرفه ای نبودن نظرات کارشناسی درباره کتاب ها ولی اگر همانند مطبوعات ممیزی بعد از انتشار اعمال شود، معضلات خود را دارد به دلیل اینکه ممیزی بعد از انتشار به معنای انداختن توپ در زمین ناشر است؛ یعنی این ناشر است که باید از سلامت متن کتابی که می خواهد منتشر کند باخبر باشد، طبیعتا کمتر ناشری علاقه مند به انجام چنین کاری است؛ یعنی بیاید سرمایه گذاری و هزینه کند و بعد از انتشار کتاب هم جوابگو باشد.
وی با اشاره به پیامدهای اعمال ممیزی پس از انتشار کتاب اظهار داشت: یکی از معضلات مهم دیگری که درباره اش اندک صحبت شده، این است که وقتی گروه کارشناسی از وزارت ارشاد به ناشر گسیل داده شود بدون تعارف باید گفت از آنجا که در کشور ما فقر تشخیص وجود دارد مشکلات عدیده تری ایجاد می شود؛ به هرحال اگر ناشری بخواهد کار خود را منتشر کند باید یک گروه کارشناسی حرفه ای داشته باشد و نمی تواند باری به هر جهت وارد میدان شود، طبیعتا ناشر هم برای کارش باید از یک سری افراد کارشناس استفاده کند که به او بگوید اثری که چاپ می شود دارای سلامت لازم هست یا نه لیکن این گروه کارشناس مهم است که تا چه حد حرفه ای باشند و ما از این نظر متاسفانه همواره با فقر مواجه بوده ایم؛ واقعا باید این تشخیص وجود داشته باشد که کارشناسان بتوانند فنی با مطلب مواجه داشته باشند، حتی من فکر می کنم این مطلب درباره وزارت ارشاد هم صادق است آیا می توان با قطعیت گفت که نظرات کارشناسان وزارت ارشاد کاملا درست و بر پایه اصول ادبی است؟!به نظر من خیلی از مسائل کارشناسی کتاب در وزارت ارشاد به سوءتفاهم های ادبی بر می گردد.
زنوزی جلالی تصریح کرد: شکل اول _ممیزی پیش از انتشار_ در چنین شرایطی نتیجه بهتری خواهد داشت؛ زیراکه وقتی کتابی پیش از انتشار از فیلتر وزارت ارشاد گذشت دیگر دغدغه های جانبی ندارد؛ اگر به شکل و شیوه ای عمل شود که نویسنده بتواند با کارشناسان بنشیند و رو در رو صحبت و گفتگو کنند خیلی از این سوءتفاهم ها برطرف می شود و سپس مولف می تواند با آسودگی خیال این اثرش را منتشر کنند اما در صورت دوم _اعمال ممیزی پس از نشر کتاب_ دشواری ها دوچندان خواهد شد.
این نویسنده و منتقد ادبیات داستانی با اشاره به بالا بودن ریسک انتشار کتاب بدون ممیزی گفت: قبل از چاپ کتاب، ناشر هنوز وارد مسائل مالی کار نشده است ولی وقتی قرار باشد توپ در زمین ناشر بیفتد، او مجبور است سرمایه گذاری کند و هزینه هنگفتی بدهد تا کار وارد بازار شود و بعد از مسئله ممیزی تازه بفهمد که باید اثر را از بازار جمع کند، این زیان بزرگی است که هم از لحاظ مادی و هم از لحاظ معنوی به ناشر آسیب می رساند و کمتر ناشری این مسئله را می تواند بپذیرد.
وی با تاکید بر اینکه باید برای اعمال ممیزی پس از انتشار همه جوانب را سنجید گفت: برای چنین کاری باید بسیار تامل کرد؛ در حال حاضر با توجه به شرایط موجود، خرید کتاب برای خانواده ها دارای مشکلاتی است و وقتی تمام اینها را در نظر بگیریم ناگزیر ناشر باید همه این ریسک ها را بپذیرد و فقط کافی است یک ناشر با هر سطح از توانایی، دو یا سه کتابش در دام این مسائل بیفتد، ناشر ناچار باید آنجا را تعطیل کند و این غیر از سوء سابقه ایست که در سابقه فعالیتش ایجاد می شود.
زنوزی در پاسخ به این پرسش که «اساسا چه راهکاری برای حل این معضل وجود دارد؟» گفت: من صورت اول _ممیزی پیش از انتشار_ را بیشتر می پسندم؛ مشروط بر اینکه در قسمت های ممیزی اداره کتاب وزارت ارشاد تجدید نظر شود که از کارشناسان خبره تری برای این قضیه استفاده کرد تا انبوه کتاب های در لیست انتظار مجوز، برای مدت طولانی انباشت نشوند و مشکلات موجود آسیب شناسی شود.
